Edukacja pokojowa na przykładzie Polski i Japonii

Streszczenie w języku polskim

Wybuch wojny rosyjsko-ukraińskiej wywołał w Japonii dość intensywną debatę dotyczącą wojny, pokoju i bezpieczeństwa. Obawa przed nuklearną trzecią wojną światową wywołała spekulacje odnośnie do możliwości uzbrojenia atomowego Japonii (wspieranego głównie przez polityków prawicowych), kwestii utrzymania edukacji pokojowej oraz szeroko rozumianej kultury pokoju (art. 9 Konstytucji Japonii, traktat o nieproliferacji broni atomowej, traktat o zakazie rozprzestrzeniania). Tymczasem pełnoskalowa agresja na Ukrainę była i jest w Polsce potwierdzeniem istniejących obaw co do zagrożenia ze strony Rosji jako państwa zgłaszającego ambicje neoimperialne. Polska przekazała znaczną część swojego arsenału militarnego napadniętej Ukrainie oraz zintensyfikowała proces zbrojenia i unowocześnianie własnej armii. Polska liczy również na wsparcie w razie konfliktu innych państw członkowskich Sojuszu Północnoatlantyckiego, którego jest członkiem. Celem artykułu jest porównanie – w oparciu o zawartość programową, treść podręczników do historii i wiedzy o społeczeństwie oraz narrację muzealną – nauczania dotyczącego pokoju w Polsce i Japonii. W obu krajach II wojna światowa jest kluczowym wydarzeniem kształtującym świadomość historyczną społeczeństwa oraz punktem odniesienia dla istniejącej narracji historycznej. Sposób mówienia o pokoju i pacyfizmie jest dość zbliżony. Narracja japońskiej wystawy Muzeum Pokoju w Osace oraz ta ukazana w szkolnych podręcznikach w Polsce dąży do potępienia wojny jako niszczycielskiej siły i tym samym wpisuje się w ideę edukacji pokojowej.