Z rozważań nad wiejskim budownictwem, czyli szlachecki (ziemiański) dwór widziany oczami Karola Martina

Andrzej Przegaliński

Streszczenie w języku polskim


Tekst źródłowy, zaczerpnięty z Kalendarza Astronomiczno-Gospodarskiego Jana Jaworskiego (1860), jest opisem modelowego zespołu majątkowego złożonego z domu mieszkalnego (dworu), podwórza i przylegającego doń folwarku. Opis sporządzony przez Karola Martina, architekta i teoretyka architektury, stanowił w epoce pomocny punkt odniesienia dla ziemiaństwa pragnącego unowocześniać swoje dobra, dostosowując je przy tym do wyzwań związanych z upowszechnianiem się na wsi kapitalistycznego modelu pracy. Niewielki tekst źródłowy może być także dzisiaj, jak sądzę, interesującym materiałem dla osób pasjonujących się dziejami ziemiaństwa.


Słowa kluczowe


Karol Martin; ziemiaństwo; architektura; dwór; folwark

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Encyklopedia rolnicza, t. 2, Warszawa 1891.

Encyklopedia rolnicza, t. 3, Warszawa 1894.

Grabski W., Historia Towarzystwa Rolniczego 1858–1861, t. 1, Warszawa 1904.

Jackiewicz D., Wizerunek szlacheckiego dworku wiejskiego w sztukach plastycznych w latach 1863–1918, [w:] Dwór polski w XIX wieku. Zjawisko historyczne i kulturowe. Materiały II seminarium zorganizowanego przez Oddział Kielecki Stowarzyszenia Historyków Sztuki, red. J. Baranowski, Warszawa 1992.

Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa 1807.

Łoś P.S., Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku, Warszawa 2005.

Mącznik H., Mącznik J., Puławski Słownik Biograficzny, t. 2, Puławy 2000.

Mickiewicz A., Pan Tadeusz, wyd. 19, Warszawa 1980.

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 35, Poznań 2002.

Przegaliński A., Wokół dworu i parku. Studia z duchowej i materialnej kultury ziemiaństwa lubelskiego po powstaniu styczniowym, Lublin 2011.

Reczek S., Podręczny słownik dawnej polszczyzny, Wrocław – Warszawa – Kraków 1968.

Rottermund A., Martin Karol Marcin, [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 20, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1975.

Rychlikowa I., Ziemiaństwo Mazowsza podwarszawskiego (na marginesie książki Danuty Rzepniewskiej, Ziemiaństwo w kręgu oddziaływania Warszawy 1807–1864, Warszawa 1982), „Przegląd Historyczny” 1983, t. 84, z. 2.

Rychlikowa I., Ziemiaństwo polskie 1789–1864. Zróżnicowanie społeczne, Warszawa 1983.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 2, Warszawa 1960.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 3, Warszawa 1961.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 7, Warszawa 1965.

Słownik języka polskiego, red. W. Doroszewski, t. 8, Warszawa 1966.

Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 1, Warszawa 1982.

Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. 3, Warszawa 1983.

Słownik staropolski, red. S. Urbańczyk, t. 2, Wrocław – Kraków – Warszawa 1956–1959.

Strzemski M., Instytut Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach, Puławy 1980.

Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubicz, t. 3, Warszawa 2003.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/f.2015.70.113
Data publikacji: 2017-06-07 13:39:46
Data złożenia artykułu: 2017-02-15 14:26:46


Statystyki


Widoczność abstraktów - 939
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 675

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2017 Andrzej Przegaliński

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.