Obraz żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza

Marzena Walińska

Résumé


Celem artykułu jest charakterystyka obrazu żony w zbiorach kaznodziejskich Antoniego Węgrzynowicza. Analiza wybranych fragmentów kazań poświęconych kobietom pozwala dostrzec kwestie, które znalazły się w obszarze zainteresowań kaznodziei, takie jak: miejsce kobiety w małżeństwie, posłuszeństwo wobec męża, odpowiedzialność za dobre imię rodziny i wychowanie dzieci. Wady, które szczególnie potępia kaznodzieja, to: kłótliwość, próżność oraz nadużywanie alkoholu. Podaje różne sposoby dyscyplinowania kobiet, nie pochwala jednak na ogół przemocy domowej i zaznacza, że odpowiedzialność za udany związek spoczywa na obydwu małżonkach. Na tle antykobiecej literatury oraz teologii drugiej połowy XVII i początku XVIII wieku kazania Węgrzynowicza cechuje podejście wyważone i umiarkowane.


Mots-clés


Antoni Węgrzynowicz; kazania; literatura XVII wieku; literatura początku XVIII wieku; żona; kobieta

Texte intégral :

PDF (English)

Références


Sources

Węgrzynowicz, Antoni. (1708). Kazań niedzielnych księga pierwsza, to jest siedm trąb Objawienia Jana świętego przeciwko siedmiom głównym grzechom napisane. Kraków: Drukarnia Akademicka.

Węgrzynowicz, Antoni. (1713). Kazań niedzielnych księga wtóra, to jest siedm kolumn domu mądrości duchownej. Częstochowa: Drukarnia Paulinów.

References

Bogucka, Maria. (1998). Białogłowa w dawnej Polsce. Kobieta w społeczeństwie polskim XVI–XVIII wieku na tle porównawczym. Warszawa: Wydawnictwo Trio.

Dziechcińska, Hanna. (2001). Kobieta w życiu i literaturze XVI i XVII wieku. Zagadnienia wybrane. Warszawa: Wydawnictwo IBL.

Eldridge, Lisa. (2017). Face paint. Historia makijażu. Kraków: Znak Horyzont.

Goliński, Janusz K. (2002). Peccata capitalia. Ze staropolskich dziejów motywu. Pamiętnik Literacki, 93(3), pp. 69–86.

Popiołek, Bożena. (2008). „Przyjaciel domowy, Żona moja Najmilsza...” – wizerunek kobiety w świetle staropolskich testamentów z XVII i XVIII wieku. In: Iwona Maciejewska, Krystyna Stasiewicz (eds.), Kobieta epok dawnych w literaturze, kulturze i społeczeństwie (pp. 282–293). Olsztyn: Wydawnictwo Littera.

Ryba, Renata. (2010). Strój i grzech – w świetle barokowych egzemplów. Terminus, 12(1), pp. 135–150.

Stuchlik-Surowiak, Beata. (2016). Obraz małżeństwa w „antyfeministycznych” utworach Bartosza Paprockiego na tle obyczajowych, religijnych oraz literackich zjawisk XVI i pierwszej połowy XVII wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Szczukowski, Ireneusz. (2016). Kobieta w kazaniach Tomasza Młodzianowskiego. Biblijne konteksty i inspiracje. Literaturoznawstwo, 10, pp. 11–21.

Walińska, Marzena. (2014). Zelotypia jako grzech śmiertelny: Antoniego Węgrzynowicza kazanie o nieuzasadnionej zazdrości w małżeństwie. In: Mariola Jarczykowa, Renata Ryba (eds.), Sarmackie theatrum. T. 7: W kręgu rodziny i prywatności (pp. 160–173). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Walińska, Marzena. (2018). „Żywoty świętych ten Apollo pieje”. Studia nad tradycją mitologiczną w literaturze staropolskiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wiśniewska, Halina. (2003). Świat płci żeńskiej baroku zaklęty w słowach. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Yalom, Marilyn. (2019). Historia żony. Warszawa: Wydawnictwo Aletheia.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/ff.2020.38.2.53-66
Date of publication: 2020-12-29 08:16:30
Date of submission: 2020-01-15 21:08:41


Statistiques


Visibilité des résumés - 1499
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (English) - 537

Indicateurs



Renvois

  • Il n'y a présentement aucun renvoi.


Droit d'auteur (c) 2020, Marzena Walińska

Licence Creative Commons
Ce(tte) œuvre est mise à disposition selon les termes de la Licence Creative Commons Attribution 4.0 International.