Najstarszy i najmłodszy euroregion na granicach Polski Nysa–Roztocze: perspektywa porównawcza, wybrane problemy. Raport z badań

Streszczenie w języku polskim

Artykuł stanowi raport z projektu badawczego na temat: „Najstarszy i najmłodszy euroregion w Polsce Nysa–Roztocze – wymiana doświadczeń współpracy terytorialnej na wewnętrznej i zewnętrznej granicy UE”. Główny cel projektu stanowiło pogłębione badanie teoretyczno-praktyczne tematyki samorządu terytorialnego w Polsce, w perspektywie integracji europejskiej i współpracy terytorialnej ze społecznościami lokalnymi w UE i państwach trzecich. Natomiast celem szczegółowym była wymiana doświadczeń i udoskonalenia działań euroregionów na wewnętrznej i zewnętrznej granicy UE. Najstarszy w Polsce Euroregion Nysa został utworzony na początku integracji europejskiej Polski, a najmłodszy Euroregion Roztocze powstał w okresie największego kryzysu w UE wywołanego pandemią oraz wojną w Ukrainie. Analiza porównawcza objęła kilka wybranych wymiarów realizujących cel ogólny i szczegółowy. Po pierwsze, wymiar polityczny, zakładający, że euroregiony, realizując politykę regionalną UE, przyspieszają i wzmacniają współpracę transgraniczną na poziomie lokalnym. Po drugie, wymiar prawny – zmiana funkcji granic UE z zewnętrznej na wewnętrzną znacznie ułatwiła i odformalizowała współpracę samorządów państw członkowskich UE. Po trzecie, wymiar międzyregionalny/samorządowy – powyższe problemy w sposób szczególny wpłynęły na współpracę transgraniczną samorządów, które zmierzyły się w pierwszej kolejności z wyzwaniami utrzymania współpracy w tych szczególnych warunkach. Z przeprowadzonych badań, w tym współpracy transgranicznej polsko-czesko-niemieckiej, określono liczne rekomendacje, zwłaszcza w kontekście drogi Ukrainy do UE.