Jan Maria Michał Kowalski (1871–1942) – lider Kościoła mariawitów w Polsce. Zarys problematyki

Streszczenie w języku polskim

W artykule przedstawiono działalność Jana Marii Michała Kowalskiego i dokonano oceny jego znaczenia jako przywódcy kościoła mariawitów w Polsce. Kowalski był głównym ideologiem kościoła i jego reformatorem. Zajmował się działalnością wydawniczą, zainicjował wydawanie prasy mariawickiej. Wydawał własne tłumaczenia na język polski Pisma Świętego oraz innych tekstów religijnych. Prowadził działalność dobroczynną. Zasługi Kowalskiego zostały przysłonięte przez sprawy kryminalne, między innymi przestępstwa seksualne wobec osób nieletnich. We wstępie zawarto wyjaśnienia metodyczne oraz zarys historyczny mariawityzmu jako oryginalnie polskiego wyznania, którego początek datuje się na 1906 r. W kolejnych częściach przedstawiono zarys biograficzny i działalność Kowalskiego, jego reformy oraz procesy sądowe. Stwierdzono m.in., że Kowalski odegrał najistotniejszą rolę w rozwoju mariawityzmu i miał największy wpływ na kształt prasy mariawickiej. Zasługi Kowalskiego polegają także na zwiększeniu roli języka polskiego w liturgii, w tekstach religijnych oraz w jego działalności pisarskiej i wydawniczej. Z drugiej strony w jego działaniach zaznaczył się autorytaryzm.