Nie tylko Entuzjastki – obraz powstania styczniowego we wspomnieniach kobiet na przykładzie relacji Wandy Umińskiej oraz Emilii Heurichowej i jej córki Teodory Kiślaskiej

Streszczenie w języku polskim

Artykuł recenzyjny dotyczy krytycznych edycji wspomnień kobiet z XIX w. opracowanych przez Lidię Michalską-Brachę i Emila Noińskiego, a dotyczących okresu powstania styczniowego. Wspomnienia Wandy Umińskiej oraz Emilii Heurichowej i jej córki Teodory Kiślańskiej są istotnym źródłem zarówno do historii ruchu powstańczego, jak i do historii emancypacji kobiet na ziemiach polskich w XIX stuleciu. Oba opracowania wyróżniają się na tle innych wręcz perfekcyjnym sposobem opracowania. Zaopatrzone zostały w komentarze i noty edytorskie, a także w obszerne przypisy oraz bibliografie. Mają również indeksy osobowe i geograficzne, co obecnie nie jest zbyt powszechne przy tego typu opracowaniach. Komentarze zawierają wprowadzenie do problematyki zawartej we wspomnieniach i ich umiejscowienie wśród innych relacji z epoki, zaś w notach edytorskich omówiono podstawę źródłową oraz sposób jej publikacji. Obie krytyczne edycje wspomnień poszerzają nasz stan wiedzy o powstaniu styczniowym, a także o społeczeństwie tamtego okresu. Należy także podkreślić ich dużą wiarygodność, co zostało zweryfikowane przez autorów opracowania.