Hide
Show all
Email this article 
Maintenance Costs of the Church Saint John and Saint Augustine in the Light of the Oldest Account Book of the Norbertines from Zwierzyniec
Abstract
The analysis of the expenses of the Church of St John and St Augustine was based on the oldest surviving book of expenses of the Norbertine nuns of Zwierzyniec, covering the years 1662–1679. The source base is supplemented by the visitations of the Norbertine nuns in the 17th century and the instructions of Cardinal Karol Boromeusz of Milan. The expenses analysed illustrate above all the activities of retrofitting and decorating the temple. These entries testify to the high monetary outlay, which indicates the financial capacity of the monastery and also reveals the spiritual and religious dimension of these activities. The considerations undertaken here are an introduction to the subject under discussion; the continuation of research into the monastery accounts will make it possible to observe certain traditions, customs and tendencies manifested by the Norbertine community in the care of the temple.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Dokumenty Soborów Powszechnych, t. IV/2, (1511–1879), oprac. A. Baron, H. Pietras SJ, Kraków 2007.
Statuty Kapituły Norbertańskiej z r. 1340 w tłumaczeniu polskim z r. 1541, oprac. M. Karaś, Z. Perzanowski, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Językoznawcze” 1970, 30.
Andrzejewska E., Skarby z dawnej zakrystii. Zabytkowe szaty liturgiczne z Sanktuarium św. Józefa w Kaliszu, Kalisz 2018.
Bruździński A., Biskup krakowski Piotr Tylicki wobec zakonów w swojej diecezji (1607–1616), „Folia Historica Cracoviensia” 2004, 10.
Bruździński A., Wyposażenie liturgiczne kościoła klasztornego w Kraśniku w świetle staropolskich akt krakowskich wizytacji biskupich, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” 2017, 108.
Dettloff P., Fabrica ecclesiae dominikanów w Gidlach w świetle przekazów archiwalnych. Organizacja i koszty budowy murowanej świątyni w siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2014, 62, 2.
Dochody i wydatki konwentu braci eremitów św. Augustyna przy kościele św. Katarzyny w Kazimierzu, t. 1–2, wyd. K. Jelonek-Litewka et al., Kraków 2002–2004.
Dygat A., Rybak A., Odrodzenie klasztoru zwierzynieckiego za ksieni Doroty Kątskiej, (1591–1643), „Nasza Przeszłość” 1977, 47.
Fijałej J., Pastoralna Ks. Bernarda Maciejowskiego w redakcji z r. 1601 i korekturze rzymskiej z r. 1608, zatwierdzona przez papieża Urbana VIII w r. 1629: z historji recepcji prawa trydenckiego w kościele polskim, w: Pamiętniki IV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu 6–8 grudnia 1925, Lwów 1925.
Grajewski C., Krakowski klasztor kanoników regularnych laterańskich jako mecenas kultury muzycznej (1668–1676), „Roczniki Humanistyczne” 2020, 68, 12.
Grajewski C., Muzyka Liturgiczna w krakowskim kościele Bożego Ciała w II połowie XVII wieku w świetle księgi wydatków w zakrystii (1616–1668), „Roczniki Humanistyczne” 2019, 67, 12.
Kowalski K.M., Artefakty jako źródło poznania. Studium z teorii nauki historycznej, Gdańsk 1992.
Kramarska-Anyszek K., Dzieje klasztoru PP. Norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu do roku 1840, „Nasza Przeszłość” 1977, 47.
Krasny P., Epistola pastoralis biskupa Bernarda Maciejowskiego z roku 1601. Zapomniany dokument recepcji potrydenckich zasad kształtowania sztuki sakralnej w Polsce, „Modus. Prace z Historii Sztuki” 2006, 7.
Krasny P., Forma pastoris. Działalność św. Karola Boromeusza jako wzorzec patronatu biskupiego nad sztuką sakralną, w: Fundator i dzieło w sztuce nowożytnej, cz. 2, red. J. Lileyko, I. Rolska-Boruch, „Studia nad sztuką renesansu i baroku”, t. 7, Lublin 2006.
Krasny P., Święty Boromeusz a sztuka, w: Święty Karol Boromeusz a sztuka w Kościele powszechnym, w Polsce, w Niepołomicach, red. P. Krasny, M. Kurzej, Kraków 2013.
Krasny P., Kurzej M., Mediolańskie instrukcje o budynkach i sprzętach kościelnych wydane na polecenie Karola Boromeusza i ich recepcja w kościele katolickim, Kraków 2021.
Kubalska-Sulkiewicz K., Bielska-Łach M., Manteuffel-Szarota A., Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa 2007.
Kurzej M., Siedemnastowieczne sztukaterie w Małopolsce, Kraków 2018.
Mączyński M., Językowy obraz XVII-wiecznego klasztoru sióstr norbertanek w Krakowie na Zwierzyńcu, Kraków 2005.
Mączyński M., Osławca, młodziwie, kanaki trzęsione, pereł trzy przędziona – uwagi o kilku osobliwych wyrazach w zabytkach średniopolskich, „Język Polski” 2004, 84, 2.
Młynarska-Kaletynowa M., W sprawie finansowania budowy klasztoru cysterek trzebnickich w XIII w., w: Budownictwo i budowniczowie w przeszłości: studia dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Poklewskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Abramowicza, J. Maika, Łódź 2002.
Milizer K., Die Finanzierung der Kirchenbauten am Niderrhein im Spätmittelalter und in der Frühen Neuzeit, w: Budownictwo i budowniczowie w przeszłości: studia dedykowane Profesorowi Tadeuszowi Poklewskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. A. Abramowicza, J. Maika, Łódź 2002.
Miszczak S., Liturgia jako miejsce budowania wspólnoty, „Sympozjum” 2015, 19, 2 (29).
Nagielski M. et al., Zniszczenia szwedzkie na terenie Korony w okresie potopu 1655–1660, Warszawa 2015.
Niklewska J., Nowy nabytek Muzeum Historycznego m. st. Warszawy – księga rachunkowa warszawskiego klasztoru OO. Augustianów (połowa XV–lata sześćdziesiąte XVII w.), „Rocznik Warszawski” 1998, 28.
Nowak W., „Fabryka” kościoła i klasztoru ss. Norbertanek w Imbramowicach w latach 1711–1740. Nowe ustalenia w sprawie finansowania i organizacji prac budowlanych oraz angażowanych artystów, „Modus. Prace z historii sztuki” 2019, 19.
Pruszcz P.J.H., Kleynoty stołecznego miástá Krakowa, albo koscioły, y co w nich iest widzenia godnego y znácznego, przez Piotra Hiacyntha Prvszcza, krotko opisane, Powtornie záś z pilnośćią przeyźrzáne, y do druku z additámentem nowych Kośćiołow y Relikwii S. podane, z pozwoleniem Zwierzchnośći Duchowney, Kraków 1745.
Przybyłowicz O.M., Biskupi krakowscy końca XVI i początku XVII wieku wobec klasztorów żeńskich. Przemiany architektoniczne inspirowane potrydenckim ustawodawstwem kościelnym i teorią sztuki, w: Działalność fundacyjna biskupów krakowskich, red. M. Walczak, Kraków 2016.
Przybyłowicz O.M., Jak panny zakonne rozliczały się. Księgi rachunkowe jako źródło do badań nad polskimi klasztorami żeńskimi w XVI–XVIII w., w: Klasztor w gospodarce średniowiecznej i nowożytnej, red. M. Derwich, Wrocław 2013.
Przybyłowicz O.M., Rachunki klasztorne jako źródło do poznania realiów życia klasztornego. Najstarsza zachowana księga rachunkowa klarysek ze Starego Sącza, w: Realia życia codziennego w Europie Środkowej, red. A. Barciak, Katowice 2011.
Przybyłowicz O.M., Rachunki za pogrzeby sióstr norbertanek klasztoru na Zwierzyńcu (XVII–XVIII wiek), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 2014, 62, 3.
Recelj G., Prawo i liturgia. Nieco o szatach liturgicznych (krój, tkaniny i zdobnictwo), „Ateneum Kapłańskie” 1930, 25.
Skierska I., [Rec.] Krzysztof Rafał Prokop, Fabrica ecclesiae: budowa i utrzymanie katolickich miejsc kultu w diecezji krakowskiej w czasach nowożytnych, Warszawa–Kraków 2011, „Roczniki Historyczne” 2012, 78.
Stanilewicz K., Szaty Liturgiczne – zasoby, stan zachowania, konserwacja, w: Konferencja Krajowa „Potrzeby Konserwatorskie Obiektów Sakralnych na przykładzie makroregionu łódzkiego”, Łódź, 9–10 grudnia, red. J. Perkowski, B. Więcek, Łódź 2005.
Szczepaniak P., Geneza i ewolucja szat liturgicznych: ornat, dalmatyka i kapa. Zabytkowe szaty liturgiczne Bazylki Mniejszej w Sieradzu, „Teologia i Człowiek” 2019, 47, 3.
Tomaszewski E., Ceny w Krakowie w latach 1601–1795, Lwów 1934.
Tomkiewicz W., Uchwała synodu krakowskiego z 1621 r. o malarstwie sakralnym, „Sztuka i Krytyka: materiały do studiów i dyskusji z zakresu teorii i historii sztuki, krytyki artystycznej oraz badań nad sztuką” 1957, 8, 2 (30).
Turnau I., Słownik ubiorów. Tkaniny, wyroby pozatkackie, skóry, broń i klejnoty oraz barwy znane w Polsce od średniowiecza do początku XIX w., Warszawa 1999.
Urban W., Życie klasztoru paulinów na Kazimierskiej Skałce w świetle rachunków z lat 1657–1674, „Studia Claromontana” 1993, 13.
Walter-Mazur M., Muzyka jako element klasztornych uroczystości w świetle XVIII-wiecznych archiwaliów benedyktynek kongregacji chełmińskiej, „Hereditas Monasteriorum” 2013, 2.
Zdanek M., Dochody dominikanów krakowskich w 1. połowie XVI w., w: Inter Oeconomiam coelestem et terrenam. Mendykanci a zagadnienia ekonomiczne, red. W. Długokęcki et al., Kraków, 2011.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.57.869-893
Date of publication: 2024-10-22 08:45:54
Date of submission: 2023-09-26 10:11:07
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2024 Edyta Pluta-Saladra
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.