Dom mody Dieulafait (Paryż, 1851–1898)

Przemysław Krystian Faryś

Streszczenie w języku polskim


Artykuł skupia się na historii działalności dziś już prawie całkowicie zapomnianego domu mody Dieulafait działającego w Paryżu przy 1. Boulevard de la Madeleine przez całą drugą połowę XIX w. Zachowane bardzo nielicznie w zbiorach muzealnych oraz prywatnych przykłady odzieży tej paryskiej marki nie ułatwiają wnikliwych badań. Stanowią jednak bardzo interesujące świadectwa istnienia firmy odzieżowej i ówczesnych trendów w modzie. Dzięki analizie kilku zachowanych dokumentów notarialnych następujących po sobie wraz z cyklami rozwoju firmy oraz reklam i artykułów prasowych poświęconych marce Dieulafait wyłania się bardzo interesujący obraz rozwoju firmy. Od małej pracowni futrzarskiej, oferującej także wyroby skórzane, po rozrastający się i znany dom mody oferujący ekskluzywne futra, inne okrycia wierzchnie, konfekcję oraz suknie. Historia rozwoju firmy stanowi interesujący element wpisujący się w badania nad historią mody europejskiej, jak i wytwarzania odzieży miarowej oraz konfekcji w drugiej połowie XIX w. Maison Dieulafait stanowił część dziewiętnastowiecznego Paryża, jego kosmopolitycznego oblicza. Rozwój marki wpisywał się w postęp konsumpcjonizmu i kapitalizmu kształtujących ówczesny rynek wytwarzania i handlu dobrami ekskluzywnymi. Historia Maison Dieulafait odsłania także obraz złożonych procesów ekonomiczno-marketingowych, jakie zachodziły w celu utrzymania i rozwoju marki przez pięć dekad.


Słowa kluczowe


dom mody Dieulafait; Maison Dieulafait; Wielka Wystawa w Paryżu 1855; Paryskie domy mody; historia Paryża; bulwar Madeleine w Paryżu; moda XIX w.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Almanach du commerce, Paris 1897.

Almanach du commerce, Paris 1898.

Almanach du commerce, Paris 1899.

Almanach-Bottin du Commerce de Paris, Paris 1842. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k115315z/f131.image.r=madeleine# [dostęp: 24.08.2022].

Annuaire-Almanach du commerce, Paris 1892.

Annuaire-Almanach du commerce, Paris 1894.

Annuaire-Almanach du commerce, Paris 1896.

Catalogue des riches bijoux, collier de trois rangs de perles…, élégant mobilier, objets d'art, tableaux…, le tout dépendant de la succession de Mme M***… / [expert] A. Bloche, [b.m.w.] 1892, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k1247492j.r=Catalogue%20des%20riches%20bijoux%2C%20collier%20de%20trois%20rangs%20de%20perles...%2C%20%C3%A9l%C3%A9gant%20mobilier%2C%20objets%20d%27art%2C%20tableaux...%2C%20le%20tout%20d%C3%A9pendant%20de%20la%20succession%20de%20Mme%20M***...%20%20%5Bexpert%5D%20A.%20Bloche.%201892.?rk=21459;2 [dostęp: 18.08.2022].

Chronological index of patents applied for and patents granted, for the year 1857, London 1858, s. 101, nr 1648, https://books.google.de/books?id=M64y20bUR7AC&printsec=frontcover&hl=pl&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q=1648&f=false [dostęp: 10.12.2022].

Itinéraire des ruines de Paris: Notices historiques sur les monuments incendiés, Paris 1871, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5447385c/f25.image.r=dieulafait?rk=1072966;4 [dostęp: 20.08.2022].

Le plan de la ville, cité et université de Paris, capitale du royaume de France, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8491043m/f1.item.r=la%20plan%20de%20paris%201670.zoom [dostęp: 6.09.2022].

Nouveau plan complet de la Ville de Paris Divisé en 12 Arrondissements Pour servir de Guide aux étrangers. 1840, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8492287s/f1.item.zoom# [dostęp: 6.09.2022].

Nouveau Plan routier de la ville et faubourgs de Paris 1785, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b530277410/f1.item.r=le%20plan%20de%20paris%201770.zoom [dostęp: 6.09.2022].

Paris tel qu'il est aujourd'hui, or Plan of Paris at the present Day. 1800, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8445269d/f1.item.r=le%20plane%20de%20paris%201800.zoom [dostęp: 6.09.2022].

Patents for inventions. Abridgments of Specifications relating to Wearing Apparel, Division II. Body coverings, A.D. 1671–1866, London 1875, s. 214–215, nr 1648, https://books.google.pl/books?id=s0ESI8egvQ4C&pg=PA581&dq=Dieulafait&hl=pl&sa=X&ved=2ahUKEwiX36iRl-r7AhVWi_0HHS76DBkQ6AF6BAgKEAI#v=onepage&q=1648&f=false [dostęp: 10.12.2022].

Saint-Loup, Ce que disent les fleurs: leurs vertus et leur correspondance mystérieuse avec les dames et les demoiselles, Paris 1872, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9615074d/f1.item [dostęp: 18.08.2022].

Tresca H., Visite à l'exposition universelle de Paris, en 1855, Paris 1855, s. 723–738, https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6248340t/f8.item.r=visite%20a%20exposition%201855 [dostęp: 24.08.2022].

„Archives commerciales de la France” 1877, 1892.

„Bulletin Chambre syndicale du commerce et de l'industrie des tissus et des matières textiles” 1892.

„Bulletin des lois de la République française” 1859, 1881.

„English Patents of Inventions, Specifications: 1858, 2100–2174” 1858.

„Figaro: journal non politique” 1869.

„Journal de Toulouse: politique et littéraire” 1858.

„Journal de Toulouse: politique et littéraire” 1860.

„Journal des débats politiques et littéraires” 1860, 1861.

„L'Argus revue théâtrale et journal des comédiens théâtre, littérature, modes, beaux-arts” 1852.

„L'Ariégeois, Journal Politique, Litteraire et dʹAnnonces” 1855.

„Lʹintransigeant” 1892.

„La France: politique, scientifique et littéraire” 1875.

„La Mode: revue politique, religieuse et litteraire” 1852.

„La Petite Presse” 1892.

„La Vie parisienne: moeurs élégantes, choses du jour, fantaisies, voyages, théâtres, musique, modes” 1894.

„Le Charvivari” 1855.

„Le Constitutionnel – journal du commerce” 1852.

„Le Courrier de la Rochelle” 1860.

„Le Droit: journal des tribunaux” 1870.

„Le Nouvelliste. Journal de Paris” 1852.

„Le Pays: journal des volontés de la France” 1860, 1861.

„Le Radical” 1892.

„The Commissioners of Patents' Journal” 1857.

Baszkiewicz J., Historia Francji, Wrocław 1999.

Faryś P.K., Damska konfekcja a odzież miarowa – podstawowe różnice i podobieństwa w projektowaniu, wytwarzaniu oraz handlu w drugiej połowie XIX wieku i na początku XX wieku, „TECHNE. Seria Nowa” 2021, 7.

Faryś P.K., Dom mody – nowoczesny model biznesowy XIX wieku, „Spotkania z Zabytkami” 2022, 3–4.

Faryś P.K., Konfekcja damska 1800–1914. Produkcja – wzornictwo – handel, Warszawa 2019.

Faryś P.K., Techniki znakowania i metkowania tekstyliów w XIX wieku w kontekście rynkowego kreowania marek – na przykładzie domów mody i domów towarowych, „Modus. Prace z historii sztuki” 2022, 22.

Faryś P.K., Ubiór kobiecy i jego tajemnice 1780–1930. Styl – rzemiosło – produkt, Warszawa, 2014.

Glikman J., Le Paris d’Haussmann : la transformation d’une ville > article, cartes, liens web, https://www.napoleon.org/enseignants/documents/le-paris-dhaussmann-la-transformation-dune-ville/ [dostęp: 4.09.2022].

Historia Polski w liczbach, t. 3 – Polska w Europie, Warszawa 2014.

Kizwalter T., Historia Powszechna – XIX wiek, Warszawa 2007.

Niemira K., Honor bez egzageracji. Magnackie zakupy i świat rzeczy paryskich w XVIII wieku, Warszawa 2022.

Szaradowski P., Francja elegancja. Z historii haute couture, Wrocław 2016.

Szaradowski P., Między sztuką a przemysłem – postawa Charlesa Fredericka Wortha wobec przemian mody w drugiej połowie XIX wieku, „TECHNE. Seria Nowa” 2021, 7.

https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMTEtMDEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6Mjc2NjI0O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=-560%2C-585&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=297 [dostęp: 1.11.2022].

https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMTEtMDEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6MjA7czo0OiJyZWYyIjtpOjQ4MjI3O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ==#uielem_move=0%2C0&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=45 [dostęp: 1.11.2022].

https://archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjItMTEtMDEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NztzOjQ6InJlZjIiO2k6NDQxODtzOjE2OiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sIjtiOjE7czoyMToidmlzaW9ubmV1c2VfaHRtbF9tb2RlIjtzOjQ6InByb2QiO30=#uielem_move=-37%2C-679&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=242 [dostęp: 1.11.2022].

https://archives.paris.fr/s/1/recherches-topographiques/138662/d1p4-666/?&debut=0 [dostęp: 1.10.2022].

https://collections.vam.ac.uk/item/O74712/mantle-maison-dieulafait/ [dostęp: 24.08.2022].

https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7054356f/f81.item [dostęp: 22.03.2024].

https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k7054643v/f18.item.zoom [dostęp: 22.03.2024].

https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b53085122h/f1.item.r=plan%20de%20pari%201728.zoom [dostęp: 12.09.2022].

https://gw.geneanet.org/afgsueil?lang=sv&iz=3631&p=clovis+jules&n=dieulafait [dostęp: 9.02.2023].

https://polskifr.fr/polska-we-francji/128-lat-temu-zmarl-georges-haussmann-tworca-wielkiej-przebudowy-paryza/ [dostęp: 4.09.2022].




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/rh.2024.57.1189-1248
Data publikacji: 2024-10-22 08:46:22
Data złożenia artykułu: 2023-02-28 19:58:36


Statystyki


Widoczność abstraktów - 146
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 42

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Przemysław Krystian Faryś

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.