Wysłuchanie małoletniego w postępowaniu cywilnym. Refleksje de lege lata i de lege ferenda

Anna Pietruszewska, Angelika Zaruczyńska

Streszczenie w języku polskim


Celem niniejszego artykułu jest zapoznanie z procedurą przesłuchania małoletniego w postępowaniu cywilnym. Zostanie przedstawione umiejscowienie przepisów w prawie polskim oraz międzynarodowym dotyczących: podstawowych norm regulujących prawa dziecka, definicji małoletniego, przysługujących mu praw oraz procesu wysłuchania go przez sąd. Wskazane będą warunki, jakie muszą zostać spełnione, aby przesłuchanie małoletniego w procesie cywilnym mogło się odbyć. Opisana zostanie procedura wysłuchania przez sąd, która jest zdecydowanie bardziej skomplikowana niż przesłuchanie osoby dorosłej, ponieważ należy mieć na uwadze dobro małoletniego oraz jego stan psychiczny, który dopiero w wieku dziecięcym się kształtuje, w związku z tym należy zapewnić mu odpowiednie poczucie bezpieczeństwa. Omówione będą kwestie dotyczące zmian, które wynikają z projektu ustawy z dnia 11 maja 2023 r. - o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw mające na celu zapewnienie korzystniejszych warunków małoletniemu niż miało to miejsce dotychczas.


Słowa kluczowe


wysłuchanie małoletniego, postępowanie cywilne; prawa małoletnich; przesłuchanie.

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bodio J., Rozdział 1 Pojęcie dziecka w prawie polskim [w:] Status dziecka jako uczestnika postępowania nieprocesowego, Warszawa 2019.

Guzik-Makaruk E., Wojewoda e. Dziecko, nieletni, małoletni, młodociany, pełnoletni – podstawowe zagadnienia terminologiczne na tle systemu prawa, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/13638/1/E_M_Guzik_Makaruk_E_Wojewoda_Dziecko_nieletni_maloletni.pdf.

Opinia Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji Krajowej Rady Radców Prawnych w sprawie projektu ustawy z dnia 11 maja 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (nr druku sejmowego: 3309), https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/2B8F6F73A41E0F9BC12589C7003C8F28/%24File/3309-001.pdf.

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw nr 3309, https://orka.sejm.gov.pl/opinie9.nsf/nazwa/3309_u/$file/3309_u.pdf

Safjan M., Bosek L. (red.), Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016.

Stefańska E., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-477(16), red. M. Manowska, LEX/el. 2022, art. 216(1), https://sip.lex.pl/#/commentary/587897387/694827?keyword=Manowska%20kpc%20&tocHit=1&cm=SFIRST.

Szanciło T. (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Komentarz. Art. 1–45816. Tom I. Wyd. 2, Warszawa 2023.

Telenga P., [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art. 1-729, red. A. Jakubecki, LEX/el. 2019, art. 216(1).

Uwagi Sądu Najwyższego do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw, https://orka.sejm.gov.pl/Druki9ka.nsf/0/02B75F5AA94D327FC12589DB0035CA68/%24File/3309-008.pdf.

Wybrańczyk D., 6. Wysłuchanie małoletniego [w:] Sytuacja prawna małoletniego dziecka rozwodzących się rodziców, Warszawa 2022.

Zajączkowska J., Głos dziecka na wokandzie - o instytucji wysłuchania małoletniego, Palestra 2013, nr 7-8, s. 56-67.

Konwencja o prawach dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 z późn. zm.), https://sip.lex.pl/#/act/16794487/2700559/konwencja-o-prawach-dziecka-nowy-jork-1989-11-20?keyword=Konwencji%20o%20prawach%20dziecka&cm=SFIRST.

Zasada trzeciej Rekomendacji nr R/84/4 Komitetu Ministrów Rady Europy z dnia 28 lutego 1984 r. w sprawie odpowiedzialności rodzicielskiej.

Europejska Konwencja o wykonywaniu praw dzieci, sporządzona w Strasburgu dnia 25 stycznia 1996 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 107, poz. 1128), https://sip.lex.pl/#/act/16888181/152744/europejska-konwencja-o-wykonywaniu-praw-dzieci-strasburg-1996-01-25?keyword=uczestnikiem&cm=SFIRST.

Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Sprawiedliwości, Rada Europy, Wytyczne Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie wymiaru sprawiedliwości przyjaznego dzieciom : przyjęte przez Komitet Ministrów Rady Europy w dniu 17 listopada 2010 r. wraz z uzasadnieniem, Urząd Publikacji, 2015, https://data.europa.eu/doi/10.2838/28483.

Postanowienie SN z 15.12.1998 r., I CKN 1122/98, OSNC 1999, nr 6, poz. 119, LEX nr 35758.

Wyrok SA w Gdańsku z 20.01.2016 r., V ACa 607/15, LEX nr 2052629.

Postanowienie SN z 24.11.2016 r., II CA 1/16, OSNC 2017, nr 7-8, poz. 90, LEX nr 2216088.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/szn.2023.23.2.141-150
Data publikacji: 2024-03-27 13:46:44
Data złożenia artykułu: 2023-07-25 13:08:03


Statystyki


Widoczność abstraktów - 474
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 0

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2024 Anna Pietruszewska, Angelika Zaruczyńska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.