Związki wczesnych nieadaptacyjnych schematów z poczuciem sensu życia i dobrostanem psychicznym

Bartosz Gubernak, Przemysław Król, Małgorzata Kuzyk, Dorota Mącik

Streszczenie w języku polskim


W niniejszym badaniu przebadano grupę 120 osób – studentów uczelni lubelskich. Wykorzystano Kwestionariusz Wczesnych Nieadaptacyjnych Schematów Younga, Skalę Osobistego Profilu Sensu Wonga oraz Skalę Dobrostanu Psychicznego Ryff i Keyes. Należy stwierdzić, iż istnieją związki między nieadaptacyjnymi schematami (EMS) a sensem i dobrostanem. Im wyższe nasilenie schematów, tym niższe poczucie sensu życia i mniejsza odczuwana jakość życia. Między schematem Izolacja Społeczna a wymiarami sensu i dobrostanu odnoszącymi się do relacji zachodzi wysoka korelacja ujemna. Schematy dotyczące sposobu, w jaki jednostka spostrzega samą siebie, jej relacji z innymi i radzenia sobie z otoczeniem, wiążą się z tymi wymiarami sensu i dobrostanu, które dotyczą relacji osoby do siebie, innych i świata. W kontekście dostępnej w psychoterapii tzw. terapii schematu interesującą perspektywą dla dalszych badań nad EMS, sensem i dobrostanem byłoby przebadanie osób, które zdecydowały się na terapię. Wykorzystanie powtarzalnego pomiaru dałoby odpowiedź na pytanie, czy i w jakim stopniu można modyfikować istniejący ujemny związek między tymi zmiennymi.


Słowa kluczowe


wczesne nieadaptacyjne schematy; jakość życia; dobrostan; sens życia

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Abbasi M., Aghighi A., Porzoor P., Dehghan M. (2017), Comparison of early maladaptive schemas and psychological well-being in women undergoing cosmetic surgery and normal women, “Journal of Research & Health”, Vol. 7(3).

Argyle M. (2012), Przyczyny i korelaty szczęścia, [w:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, Warszawa: PWN.

Atmaca S., Gençöz T. (2016), Exploring revictimization process among Turkish women: The role of early maladaptive schemas on the link between child abuse and partner violence, “Child Abuse & Neglect”, Vol. 52, DOI: https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2016.01.004.

Boudoukha A.H., Przygodzki-Lionet N., Hautekeete M. (2016), Traumatic events and early maladaptive schemas (EMS): Prison guard psychological vulnerability, “European Review of Applied Psychology”, Vol. 66(4), DOI: https://doi.org/10.1016/j.erap.2011.05.004.

Chappell N.L., Badger M. (1989), Social isolation and well-being, “Journal of Gerontology”, Vol. 44(5), DOI: https://doi.org/10.1093/geronj/44.5.S169.

Czapiński J. (2012), Osobowość szczęśliwego człowieka, [w:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, Warszawa: PWN.

Krok D. (2009), Religijność a jakość życia w perspektywie mediatorów psychospołecznych, Opole: Redakcja Wydawnictw WT UO.

Krok D. (2012), Poczucie sensu życia jako mediator w związkach duchowości i eudajmonistycznego dobrostanu psychicznego, “Psychology of Quality of Life”, Vol. 11(2).

Krok D. (2014), System znaczeń i poczucie sensu życia jako predyktory eudajmonistycznego dobrostanu psychicznego i osób chorych na nowotwór, „Studia Psychologica”, nr 14(2).

Krok D. (2015), The role of meaning in life within the relations of religious coping and psychological well-being, “Journal of Religion and Health”, Vol. 54(6), DOI: https://doi.org/10.1007/s10943-014-9983-3.

Krok D. (2016), Relacje duchowości i szczęścia w perspektywie mediacyjnej funkcji poczucia sensu życia, „Polskie Forum Psychologiczne”, nr 21(2).

Lecigne M., Tapia G. (2016), Trouble de stress post-traumatique et trouble lié àl’usage de substances illicites : le rôle médiateur desschémas précoces inadaptés, “Pratiques psychologiques”, Vol. 22(4), DOI: https://doi.org/10.1016/j.prps.2016.06.001.

Mayordomo T., Viguer P., Sales A., Satorres E., Melendez J.C. (2016), Resilience and coping as predictors of well-being in adults, “Journal of Psychology”, Vol. 150(7), DOI: https://doi.org/10.1080/00223980.2016.1203276.

Mącik D. (2016), Wczesne nieadaptacyjne schematy Younga i ich związki z rysami zaburzeń osobowości w populacji nieklinicznej, „Psychiatria Polska”, nr 12(1).

Mącik D., Shchehelska K. (2015), Związki wczesnych nieadaptacyjnych schematów Younga z samopoczuciem i sensem życia w zaburzeniu lękowym i depresyjnym, „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, nr 24(4).

McDonald M.J., Wong P.T., Gingras D.T. (2012), Meaning-in-life measures and development of a brief version of the Personal Meaning Profile, [w:] P.T.P. Wong (ed.), The Human Quest for Meaning: Theories, Research, and Applications, New York: Routledge.

Momtaz Y.A., Hamid T.-A., Ibrahim R., Yahaya N., Chai S.T. (2011), Moderating effect of religiosity on the relationship between social isolation and psychological well-being, “Mental Health, Religion & Culture”, Vol. 14(2).

Myers D.G. (2012), Bliskie związki a jakość życia, [w:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, Warszawa: PWN.

Oettingen J., Chodkiewicz J., Mącik D., Gruszczyńska E. (2017), Polska adaptacja i walidacja krótkiej wersji Kwestionariusza Schematów Younga (YSQ-S3-PL), „Psychiatria Polska”, nr 82.

Reker G.T., Wong P.T.P. (1988), Aging as an individual process: Toward a theory of personal meaning, [w:] J.E. Birren, V.L. Bengtson (eds.), Emergent Theories of Aging, New York: Springer Publishing Company.

Rezaei M., Ghazanfari F., Rezaee F. (2016), The role of childhood trauma, early maladaptive schemas, emotional schemas and experimental avoidance on depression: A structural equation modeling, “Psychiatry Research”, Vol. 246, DOI: https://doi.org/10.1016/j.psychres.2016.10.037.

Ryff C.D. (1989), Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being, “Journal of Personality and Social Psychology”, Vol. 57(6), DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.57.6.1069.

Ryff C.D., Keyes C.L.M. (1995), The structure of psychological well-being revisited, “Journal of Personality and Social Psychology”, Vol. 69(4), DOI: https://doi.org/10.1037/0022-3514.69.4.719.

Ryff C.D., Singer B.H. (2008), Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being, “Journal of Happiness Studies”, Vol. 9(1), DOI: https://doi.org/10.1007/s10902-006-9019-0.

Ryff C.D., Singer B.H. (2012), Paradoksy kondycji ludzkiej: dobrostan i zdrowie na drodze ku śmierci, [w:] J. Czapiński (red.), Psychologia pozytywna. Nauka o szczęściu, zdrowiu, sile i cnotach człowieka, Warszawa: PWN.

Singh T.K., Choudhri N. (2014), Early adulthood: The role of locus of control, meaning of life and subjective well being, “Journal of Psychosocial Research”, Vol. 9(1).

Sobol-Kwapińska M. (2014), Orientacja pozytywna – koncepcje teoretyczne i przegląd badań, „Studia Psychologiczne”, nr 52(1).

Thimm J.C., Holland J.M. (2017), Early Maladaptive Schemas, Meaning Making and complicated grief symptoms after bereavement, “International Journal of Stress Management”, Vol. 24(4), DOI: https://doi.org/10.1037/str0000042.

Wong P.T. (1989), Personal meaning and successful aging, “Canadian Psychology”, Vol. 30(3), DOI: https://doi.org/10.1037/h0079829.

Wong P.T. (1998), Implicit theories of meaningful life and the development of the Personal Meaning Profile (PMP), [w:] P.T.P. Wong, P. Fry (eds.), The Human Quest for Meaning: A Handbook of Psychological Research and Clinical Applications, New York: Routledge.

Wong P.T. (2012), Toward a dual-systems model of what makes life worth living, [w:] P.T.P. Wong (ed.), The Human Quest for Meaning: Theories, Research, and Applications, New York: Routledge.

Young J.E., Klosko J.S., Weischaar M.E. (2014), Terapia schematów. Przewodnik praktyka, Gdańsk: GWP.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2018.31.3.263-279
Data publikacji: 2019-02-26 17:52:11
Data złożenia artykułu: 2018-07-24 15:01:10


Statystyki


Widoczność abstraktów - 1922
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1168

Wskaźniki



Odwołania zewnętrzne

  • Brak odwołań zewnętrznych


Prawa autorskie (c) 2019 Bartosz Gubernak, Przemysław Król, Małgorzata Kuzyk, Dorota Mącik

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.