Hide
Show all
Email this article Help for the Elderly – Selected Legal Aspects
Abstract
Issues of old age and help for the elderly constitute question in the broad sense analysed and discussed by various scientific disciplines in the interest of society activity. Traditionally, care was provided in family. In modern societies, it is also implemented by institutions. Taking into account the ever-growing number of older people, the purpose of this article was to analyse and interpret selected legal aspects related to the sphere of assistance. The study addresses the issue of providing care in a social welfare home, legal incapacity and maintenance obligation. A stay in a social welfare home may result from an act of will or from a court judgement. The problem is that older people are often unable to cope with enforcing their rights, even in terms of obtaining maintenance from adult children. They often struggle with financial problems. They can take advantage of benefits and special supplements to old-age or disability pensions, if they meet certain conditions. After analysing the detailed conditions of access and the amount of benefits allocated, financial support provided to the elderly seems inadequate (low level of benefits). The ad hoc solution is a cash benefit intended for retirees and pensioners, as well as support in solving legal problems as part of free legal advice.
Keywords
Full Text:
PDF (Język Polski)References
Andrzejewski, M. (2013). Komentarz do art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. W: H. Dolecki, T. Sokołowski (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz (s. 730–790). Warszawa: Wolters Kluwer.
Bentkowska-Furman, I. (2018). Nieodpłatne poradnictwo prawne – zakres podmiotowy i przedmiotowy. W: B. Szluz, A. Szluz (red.), Poradnictwo w dyskursie interdyscyplinarnym (s. 187–200). Rzeszów: Wydawnictwo UR, Larus Studio.
Błędowski, P. (2010). Przesłanki demograficzne wprowadzenia nowej formy organizacji i finansowania opieki długoterminowej w Polsce. W: M. Augustyn (red.), Opieka długoterminowa w Polsce. Opis, diagnoza, rekomendacje (s. 16–32). Warszawa: Klub Parlamentarny PO RP.
Czekanowski, P. (2012). Społeczne aspekty starzenia się ludności w Polsce. Perspektywa socjologii starości. Gdańsk: Wydawnictwo UG.
Cumming, E., Henry, W.E. (1961). Growing Old: The Process of Disengagement.New York: Basic Book.
Gębarowski, A. (2019). Na jakie wsparcie ze strony państwa mogą liczyć seniorzy i ich opiekunowie. Pobrane z: https://dzienniklodzki.pl/na-jakie-wsparcie-ze-strony-panstwa-moga-liczyc-seniorzy-i-ich-opiekunowie/ar/c15-14246759 (dostęp: 2.07.2019).
Gwiazda, A. (2015). Problemy demograficzne Polski. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/emerytura-w-konsultacjach (dostęp: 15.05.2019).
Hrynkiewicz, J., Witkowski, J., Potrykowska, A. (2018). Przedmowa. W: Sytuacja demograficzna Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej (s. 9–19). Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
Kijak, R.J., Szarota, Z. (2013). Starość. Między diagnozą a działaniem. Warszawa: Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.
Kurek, S. (2008). Typologia starzenia się ludności Polski w ujęciu przestrzennym. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.
Leoński, Z. (red.). (1985). Zarys prawa administracyjnego. Warszawa‒Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Maj, E. (2012). Sytuacja społeczna oraz prawna ochrona osób starszych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, 74(3), 189–201. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2012.74.3.12
Michalska-Badziak, R. (2014). Pomoc społeczna. W: Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, M. Stahl (red.), Prawo administracyjne materialne. Pojęcia, instytucje, zasady (s. 297–333). Warszawa: Wolters Kluwer.
MRPiPS (2019). „Emerytura+” w konsultacjach. Pobrane z: https://www.gov.pl/web/rodzina/emerytura-w-konsultacjach (dostęp: 14.05.2019).
Rabiega, H. (2019). Ubezwłasnowolnienie. Jak przebiega procedura? Pobrane z: https://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/1084417,ubezwlasnowolnienie-jak-przebiega-procedura.html (dostęp: 17.05.2019).
Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz.U. 2005, nr 189, poz. 1598).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. 2012, poz. 964).
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie przyznania dodatku kombatanckiego oraz emerytury i renty przyznawanych w drodze wyjątku (Dz.U. 2014, poz. 997).
Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 stycznia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie domów pomocy społecznej (Dz.U. 2018, poz. 278).
Sander, M., Oxlund, B., Jespersen, A., Krasnik, A., Mortensen, E.L., Westendorp, R.G.J., Rasmussen, L.J. (2015). The challenges of human population ageing. Age Ageing, 44(2), 185–187. DOI: https://doi.org/10.1093/ageing/afu189
Stańczak, J., Szałtys, D., Waligórska, M. (2018). Sytuacja demograficzna Polski do 2017 roku. W: Sytuacja demograficzna Polski jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej (s. 37–59). Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
Szluz, A. (2018). Nieodpłatne poradnictwo prawne – wybrane aspekty. W: B. Szluz, A. Szluz (red.), Poradnictwo w dyskursie interdyscyplinarnym (s. 175–186). Rzeszów: Wydawnictwo UR, Larus Studio.
Szubiakowski, M. (2017). Strona i podmioty na prawach strony. W: M. Wierzbowski, A. Wiktorowska (red.), Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi (s. 50–67). Warszawa: C.H. Beck.
Szukalski, P. (2014). Intelektualne źródła koncepcji aktywnego starzenia się. Małopolskie Studia Regionalne, 31–32(2–3), 31–34.
Szweda-Lewandowska, Z. (2012). Starzenie się i starość – ogólna charakterystyka. W: P. Błędowski, B. Szatur-Jaworska, Z. Szweda-Lewandowska, P. Kubicki (oprac.), Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce (s. 15–32). Warszawa: Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. 2017, poz. 682 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2019, poz. 1145 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. 2018, poz. 1360 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz.U. 2003, nr 118, poz. 1112 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. 2018, poz. 276 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. 1994, nr 111, poz. 535 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2018, poz. 1270 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz.U. nr 228, poz. 2255 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. 2018, poz. 1508 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy o dodatku pieniężnym dla niektórych emerytów, rencistów i osób pobierających świadczenie przedemerytalne albo zasiłek przedemerytalny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2007, nr 35, poz. 219).
Ustawa z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz.U. 2018, poz. 690; Dz.U. 2019, poz. 730, 752, 992).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (t.j. Dz.U. 2019, poz. 294).
Ustawa z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. 2018, poz. 1552).
Ustawa z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz.U. 2019, poz. 1622).
Wyporska-Frankiewicz, J. (2015). Wyzwania stojące przed administracją w zakresie realizacji obowiązku zapewnienia opieki w domu pomocy społecznej. Zagadnienia wybrane. W: P. Nowak (red.), Innowacje 2015. Rozwój społeczeństwa informacyjnego w nowej perspektywie finansowej (s. 156–180). Łódź: Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r., I ACa 1827/16.
Wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 7 lutego 2014 r., IV Ca 34/14.
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 27 września 2016 r., IV SA/Gl 158/16, Legalis nr 1542111.
Zając-Lamparska, L. (2012). Psychologiczne koncepcje pomyślnego starzenia się człowieka. Rocznik Andragogiczny, 89–105.
Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 340/2019 Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 4 marca 2019 r. w sprawie ustalenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca w domach pomocy społecznej na terenie m.st. Warszawy w 2019 r. (Dz.Urz. Województwa Mazowieckiego, Warszawa, 4 marca 2019 r., poz. 2949).
Zarządzenie nr 9/2019 Starosty Krakowskiego z dnia 28 stycznia 2019 r. w sprawie ustalenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca w domach pomocy społecznej na terenie Powiatu Krakowskiego (Dz.Urz. Województwa Małopolskiego, Kraków, 30 stycznia 2019 r., poz. 888).
Zarządzenie nr 12/2019 Starosty Nowosądeckiego z dnia 8 lutego 2019 r. w sprawie ustalenia średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca w domach pomocy społecznej (Dz.Urz. Województwa Małopolskiego, Kraków, 15 lutego 2019 r., poz. 1408).
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/j.2020.33.1.177-194
Date of publication: 2020-03-27 19:13:33
Date of submission: 2019-05-17 17:13:46
Statistics
Indicators
Refbacks
- There are currently no refbacks.
Copyright (c) 2020 Krzysztof Szluz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.