Samoocena a samopoczucie uczniów w okresie pandemii
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: Pandemia koronawirusa jako zdarzenie nagłe, zaskakujące, budzące silne emocje i dezorganizujące życie należy analizować w kategoriach kryzysu. To, w jaki sposób młodzi ludzie przeżywają sytuację kryzysową zależy od nadawania przez nich znaczenia i wagi danemu wydarzeniu (pozytywne – negatywne – ambiwalentne, ważne – nieważne) i subiektywnego poziomu obciążenia psychicznego.
Cel badań: W niniejszym artykule zaprezentowano badania własne dotyczące poziomu samooceny i szkolnego samopoczucia uczniów w czasie trwania pandemii COVID-19. Badania przeprowadzono on-line wśród uczniów klas VII i VIII szkół podstawowych oraz I klas szkół ponadpodstawowych województwa lubelskiego.
Metoda badań: W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego.
Wyniki: Pomiar samooceny wskazuje, że zdecydowana większość badanych uczniów prezentuje wysoki i średni poziom samooceny. Zmiennymi różnicującymi w sposób istotny statystycznie samoocenę okazały się być: płeć, wiek i klasa szkolna. Na skutek trwającej ponad rok izolacji społecznej związanej z epidemią koronawirusa sukcesywnie pogarszało się samopoczucie badanych uczniów. Otrzymane wyniki wskazują na istnienie związku między poziomem samooceny badanej młodzieży a jej samopoczuciem w szkole przed i w trakcie pandemii.
Wnioski: Konieczne jest objęcie wsparciem psychicznym i pedagogicznym wszystkich uczniów, bez względu na to w jakiej znajdują się aktualnie kondycji psychicznej. Ponadto należy wprowadzić rozwiązania systemowe, które z jednej strony będą w możliwie najlepszy sposób przygotowywać instytucje edukacyjne i podmioty odpowiedzialne za ten proces do pracy zdalnej i hybrydowej, a z drugiej będą dbać o zachowanie równowagi między nauczaniem a wychowaniem uzupełnianym o profilaktykę.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDF (English)Bibliografia
Bieganowska-Skóra A., Pankowska D. (2020). „Moje s@mopoczucie w e-szkole. Raport z badań”. Pobrane 9, Czerwca, 2022 z: https://phavi.umcs.pl/at/attachments/2020/1126/112228-moje-samopoczucie-w-e-szkole-raport-z-badan.pdf.
Bigaj M., Dębski M. (2020). Subiektywny dobrostan i higiena cyfrowa w czasie edukacji zdalnej. W G. Ptaszek, G. D. Stunża, J. Pyżalski, M. Dębski, M. Bigaj (Red.), Edukacja zdalna: co stało się z uczniami ich rodzicami i nauczycielami? (s. 75-111). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Bilicki T. (2020). Jak pracować z uczniem w kryzysie w czasie pandemii COVID-19? W J. Pyżalski (Red.), Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 16-19). EduAkcja.
Bochniarz A. (2019). Psychospołeczne uwarunkowania potrzeb młodzieży z rodzin niepełnych. Wyd. UMCS.
Bochniarz A., Olejnik U. (2021). Samopoczucie retrospektywne i realne uczniów w czasie pandemii, Roczniki Teologiczne, Tom LXVIII, zeszyt 10, s. 5-24, https://doi.org/10.18290/rt.216810.1
Brytek-Matera, A., Rybicka-Klimczyk, A. (2012). Ocena nasilenia objawów syndromu gotowości anorektycznej u młodych kobiet – badania pilotażowe. Studia Psychologiczne UKSW, 12, 2, 23-26.
Buchner A., Wierzbicka M. (2020). Edukacja zdalna w czasie pandemii. Raport z badań. Edycja 2, Centrum Cyfrowe.
Pobrane 3, Czerwca, 2022 z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/11/Raport_Edukacja-zdalna-w-czasie-pandemii.-Edycja-II.pdf
Długosz P. (2020). Blaski i cienie zdalnej edukacji wśród uczniów z obszarów wiejskich. W N. G. Pikuła, K. Jagielska, J. M. Łukasik (Red.), Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19. (s. 71-94). Wyd. Scriptum.
Doucet A., Netolicky D., Timmers K., Tuscano F.J., (2020). Thinking about Pedagogy in an Unfolding Pandemic. An Independent Report on Approaches to Distance Learning During COVID-19 School Closures. Pobrane 7, Czerwca, 2022 z: https://www.oitcinterfor.org/node/7809
Dymecka J. (2021). Psychospołeczne skutki pandemii COVID-19. Neuropsychiatria i Neuropsychologia, 1-2, vol. 16, 1-10, https://doi.org/10.5114/nan.2021.108030
Dzwonkowska I., Lachowicz-Tabaczek K., Łaguna M. (2008). Samoocena i jej pomiar. Polska adaptacja skali SES M. Rosenberga. Podręcznik. Pracownia Testów Psychologicznych.
Edukacja zdalna w czasie pandemii. Raport z badań (2020). Centrum cyfrowe, Koordynacja badania i współpraca
merytoryczna: Magdalena Biernat, Pobrane 7, Czerwca, 2022 z: https://centrumcyfrowe.pl/wp-content/uploads/sites/16/2020/05/Edukacja_zdalna_w_czasie_pandemii.pptx-2.pdf
Fila-Jankowska A. (2009). Samoocena autentyczna. Co ukrywamy sami przed sobą. Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej „Academica”.
Głębocka A. (2010). Niezadowolenie z wyglądu a rozpaczliwa kontrola wagi. Wyd. Impuls.
Grzelak S., Siellawa Kolbowska E., Łuczka M., Trafny M., Grzelak A. (2020). Młodzież w czasie epidemii. cz.1 Pobrane 9, Czerwca, 2022 z: https://www.ipzin.org/images/dokumenty/RAPORT_Modziez_w_czasie_epidemii_2020_IPZIN.pdf
Grzelak S., Siellawa Kolbowska E., Łuczka M., Trafny M., Grzelak A. (2020). Młodzież w czasie epidemii. cz.2 Pobrane 9, Czerwca,2022 z: https://ipzin.org/images/dokumenty/RAPORT_Modziez_w_czasie_epidemii_Komu_jest_najtrudniej_2020_IPZIN_Czesc_2.pdf
Grzelak S., Żyro D. (2021). Jak wspierać uczniów po roku epidemii? Wyzwania i rekomendacje z obszaru wychowania, profilaktyki i zdrowia psychicznego. Pobrane 3, Czerwca, 2022 z: https://www.ipzin.org/images
//pdf/Raport_jak_wspierac_uczniow_po_roku_epidemii.pdf.
Heszen I., Sęk H. (2008). Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Izydorczyk B., Gut A., Dobrowolska M. (2018). Samoocena i wpływ socjokulturowy na wizerunek ciała a gotowość do zachowań anorektycznych. Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal, 24, 1, 213-226, https://doi.org/10.14691/CPPJ.24.1.213.
Jagielska K. (2020). Edukacja zdalna w sytuacji pandemii w doświadczeniach uczniów szkół średnich. W N. G. Pikuła, K. Jagielska, J. M. Łukasik (Red.), Wyzwania dla edukacji w sytuacji pandemii COVID-19. (s. 95-117). Wydawnictwo Scriptum.
Jaskulska S., Poleszak W. (2015). Wykluczenie rówieśnicze. W J. Pyżalski (Red.) Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Wybrane konteksty. (s. 155 – 175). The Q studio.
Kirenko J., Wiatrowska A. (2015). Otyłość. Przystosowanie i uwarunkowania. Wyd. UMCS.
Lachowicz-Tabaczek K. (2001). Empiryczna weryfikacja tezy o „nierówności” samooceny kobiet i mężczyzn. Czasopismo Psychologiczne – Psychological Journal, 7, 1, 33-41.
Makaruk K., Włodarczyk J., Szredzińska R. (2020). Negatywne doświadczenia młodzieży w trakcie pandemii. Raport z badań ilościowych”, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę. Pobrane 3,Czerwca, 2022 z: https://fdds.pl/_Resources/Persistent/5/0/0/e/500e0774b0109a6892ce777b0d8595f528adea62/Negatywne-doswiadczenia-mlodziezy-w-trakcie-pandemii.-Raport-z-badan-ilosciowych-1.pdf.
Pankowska D. (2020). Health Education in Upper Secondary Schools –
Assumptions and Opportunities of Implementation in the Light of the Curriculum. Przegląd Badań Edukacyjnych, 1, 30, 5-26.
Poleszak W., Pyżalski J. (2020). Psychologiczna sytuacja dzieci i młodzieży w dobie pandemii. W J. Pyżalski (Red.) Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19. Z dystansem o tym, co robimy obecnie jako nauczyciele (s. 7-15). EduAkcja.
Pyżalski J. (2020). Ważne relacje uczniów i nauczycieli w czasie edukacji zdalnej. W G. Ptaszek, G. D. Stunża, J. Pyżalski, M. Dębski, M. Bigaj (Red.) Edukacja zdalna: co stało się z uczniami ich rodzicami i nauczycielami? (s. 112-123). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Szpitalak M., Polczyk R. (2015). Samoocena. Geneza, struktura, funkcje i metody pomiaru. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego.
Wojciszke B. (2011, 2012). Psychologia społeczna. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
World Youth Skills Day 2021. Impact of COVID-19 on children and young people’s education, well-being and life opportunities: What do the public think? (2021). Pobrane13, Czerwca, 2022 z: https://www.ipsos.com/sites/default/files/ct/news/documents/2021-08/World%20Youth%20Skills%20Day.pdf
Wosik-Kawala D. (2007). Korygowanie samooceny uczniów gimnazjum. Wydawnictwo UMCS.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2022.41.4.139-156
Data publikacji: 2022-12-28 11:12:56
Data złożenia artykułu: 2022-06-22 12:59:58
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2022 Agnieszka Bochniarz, Urszula Olejnik
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.