Uczeń zdolny w rzeczywistości polskiej szkoły

Agnieszka Bochniarz, Anna Grabowiec

Streszczenie w języku polskim


Potencjał osób zdolnych stanowi niezwykle ważny zasób każdej społeczności. Istotne jest więc, aby w świadomości wszystkich uczestników procesów edukacyjnych pojawiła się na stałe kategoria „zdolności” i „ucznia zdolnego” jako wartości. W artykule przedstawiono problematykę dotyczącą pracy z uczniem zdolnym. W części wstępnej przybliżono pojęcie i charakterystykę uczniów zdolnych, ze zwróceniem uwagi na syndrom nieadekwatnych osiągnięć oraz zaburzenia rozwojowe, takie jak asynchronia rozwojowa. Wskazano na rolę i zadania szkoły w kontekście szczególnego wsparcia, jakie instytucja ta powinna zapewnić uzdolnionym uczniom. W artykule zaprezentowano ponadto wyniki badań dotyczących opieki nad uczniami zdolnymi w polskich szkołach. Na koniec przedstawiono przykłady „dobrych praktyk” wspomagających działania szkoły w projektowaniu edukacji uczniów zdolnych.


Słowa kluczowe


uczeń zdolny; szkoła; nauczyciel; kształcenie uczniów zdolnych; indywidualny program nauki; indywidualny tok nauki

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Bieluga K., 2003, Nauczycielskie rozpoznawanie cech inteligencji i myślenia twórczego. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Ciechanowski J., Chmielewska B., Czyż E., Kołodziej Z., 2010, Prawo do edukacji dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Raport z monitoringu. Warszawa, Helsińska Fundacja Praw Człowieka.

Cybis N., Drop E., Rowiński T., Cieciuch J., 2012, Uczeń zdolny – analiza dostępnych narzędzi diagnostycznych. Raport opracowany dla ORE w ramach projektu Opracowanie i wdrożenie kompleksowego systemu pracy z uczniem zdolnym. Warszawa, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Dąbrowska T., Dyndor L., Foryś M., Gałązka K., Kolczyńska E., Madziara A., Pęczek K., Sprawka E., Wachowicz E., 2013, Model pracy z uczniem zdolnym w gimnazjum. Warszawa, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Dyrda B., 2000, Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć jako niepowodzenie szkolne uczniów zdolnych. Diagnoza i terapia. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Dyrda B., 2007, Zjawiska niepowodzeń szkolnych uczniów zdolnych. Rozpoznawanie i przeciwdziałanie. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Dyrda B., 2012, Edukacyjne wspieranie rozwoju uczniów zdolnych: studium społecznopedagogiczne. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.

Fechner-Sędzicka I., 2013, Model pracy z uczniem zdolnym w szkole podstawowej. Jak praktycznie i systemowo zorganizować edukację uczniów zdolnych na poziomie szkoły podstawowej? Warszawa, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Giza T., 2006, Socjopedagogiczne uwarunkowania procesu identyfikowania oraz rozwoju zdolności uczniów w szkole. Kielce, Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej.

Gwiazdowska-Stańczak S., Sękowski A.E., 2018, Rodzina uczniów zdolnych. Warszawa, Difin SA.

Hłobił A., 2010, Działalność szkoły we wspomaganiu rozwoju ucznia zdolnego. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”.

Konwencja o prawach dziecka z 1989, 2012, W: P.J. Jaros, M. Michalak (red). Prawa dziecka. Dokumenty Organizacji Narodów Zjednoczonych. Warszawa, Biuro Rzecznika Praw Dziecka, 197–221.

Landau E., 2005, Twoje dziecko jest zdolne. Warszawa, Instytut Wydawniczy Pax.

Lewowicki T., 1980, Kształcenie uczniów zdolnych. Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.

Limont W., 2010, Uczeń zdolny. Jak go rozpoznać i jak z nim pracować. Gdańsk, GWP.

Limont W., Cieślikowska J., 2004, Czy potrzebna jest pedagogika zdolności? W: W. Limont (red.), Teoria i praktyka edukacji uczniów zdolnych. Kraków, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 31–62.

Łukasiewicz-Wieleba J., Baum A., 2015, Kompleksowe wspieranie uczniów uzdolnionych Program WARS i SAWA. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Melosik Z., 2008, Edukacja merytokratyczna i społeczne konstrukcje sukcesu życiowego. „Problemy Wczesnej Edukacji”, 1(7), 7–17.

Najwyższa Izba Kontroli, 2007, Informacja o wynikach kontroli opieki nad uczniami szczególnie uzdolnionymi. Warszawa.

Nęcka E., 2005, Inteligencja: geneza, struktura, funkcje. Gdańsk, GWP.

Piotrowski E., 2001, Pedagogika dzieci zdolnych i uzdolnionych. W: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 327–343.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 grudnia 2001 r., Dz.U. z 2002 r. Nr 3, poz. 28.

Sękowski A.E., 2009, Wybitne zdolności – wyjątkowość czy codzienność? „Czasopismo Psychologiczne”, 15(2), 267–276.

Stańczak M., 2009, Zaspokajanie potrzeb ucznia zdolnego w szkole. Olsztyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.

Tyszkowa M., 1993, Uczeń zdolny. W: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna. Warszawa, Fundacja Innowacja, 864–868.

Uszyńska-Jarmoc J., Kunat B., Tarasiuk M.J., 2014, Sukcesy uczniów zdolnych. Fakty – narracje – interpretacje. Białystok, Centrum Kształcenia Ustawicznego w Białymstoku.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2019.38.3.255-269
Data publikacji: 2019-12-28 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2019-03-20 14:08:07


Statystyki


Widoczność abstraktów - 4018
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1643

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Agnieszka Bochniarz, Anna Grabowiec

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.