Poczucie koherencji dziewcząt z anoreksją i bulimią psychiczną

Anna Wiatrowska

Streszczenie w języku polskim


Celem pracy było określenie poziomu poczucia koherencji (SOC) dziewcząt z anoreksją i bulimią psychiczną z wykorzystaniem Kwestionariusza Orientacji Życiowej A. Antonovsky’ego SOC-
29 (The Sense of Coherence Questionnaire – SOC). Skala składa się z 29 pozycji i pozwala oszacować ogólne poczucie koherencji oraz trzy jego komponenty: zrozumiałość, zaradność i sensowność. Przebadano 40 dziewcząt z rozpoznaniem anoreksja psychiczna oraz 40 dziewcząt z rozpoznaniem bulimia psychiczna, według kryterium DSM‑IV, tworzących podstawową grupę badawczą. Dla porównania przebadano też grupę składającą się z dziewcząt bez zaburzeń odżywiania. Dziewczęta z zaburzeniami odżywiania wykazały zdecydowanie niższe poczucie koherencji (SOC) oraz jej składowych, co nie sprzyja zachowaniom prozdrowotnym, a tym samym może powodować pogorszenie stanu zdrowia i utrudniać proces leczenia. Najniższą wartość u dziewcząt z zaburzeniami odżywiania osiągnęła składowa sensowność, która wyraża emocjonalno‑motywacyjną stronę poczucia koherencji. Nie stwierdzono różnic w natężeniu składowych poczucia koherencji w podgrupach dziewcząt z zaburzeniami odżywiania, co oznacza, że dziewczęta z anoreksją i bulimią psychiczną charakteryzowały się
zbliżonymi zasobami odpornościowymi i możliwościami adaptacyjnymi.


Słowa kluczowe


poczucie koherencji (SOC); anoreksja psychiczna; bulimia psychiczna

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Abraham S., Llevelyn-Jones D. (2004). Bulimia i anoreksja. Zaburzenia odżywiania. Prószyński i S‑ ka, Warszawa.

Antonovsky A. (2005). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Jak radzić sobie ze stresem i nie zachorować? Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa.

Bażyńska K., Bronowska Z., Namysłowska I., Żachowski C. (2002). Poczucie koherencji (SOC) u pacjentów psychiatrycznych oddziału młodzieżowego, „Psychiatria Polska”, 36,1, 121–131.

Brytek‑Matera A. (2008). Obraz ciała‑obraz siebie. Wizerunek własnego ciała w ujęciu psychospołecznym. Difin, Warszawa.

Cieciuch J. (2010). Nadzieja jako moderator związku poczucia koherencji z preferencjami wartości. „Kwartalnik Naukowy”, 2, 2, 25–38.

Dolińska‑Zygmunt Z. (1996). Elementy psychologii zdrowia. Wydaw. Uniw. Wrocławskiego, Wrocław.

Dudek B., Koniarek L. (1996). Poczucie koherencji a postrzeganie relacji między warunkami pracy, stresem i samooceną stanu zdrowia. „Alkoholizm i Narkomania”, nr 1, 22, 65‑74.

Dunajska A., Sobieszańska S., Rabe‑Jabłońska J. (2002). Psychoterapia pacjentów z rozpoznaniem jadłowstrętu psychicznego. Podstawy teoretyczne, cele, metody. „Psychiatria

i Psychologia Kliniczna Dzieci i Młodzieży”, 1, 2, 154–167.

Engelhard I.M, van den Hout M.A., Vlaeyen J.W. (2003). The sense of coherence in early pregnancy and crisis support and posttraumatic stress after pregnancy loss: a prospective

study. Behav. Med. 29, 80–84.

Heszen‑Niejodek I. (1997). Psychologia zdrowia jako dziedzina badań i zastosowań praktycznych. W: I. Heszen‑Niejodek,

H. Sęk (red.) Psychologia zdrowia: praca zbiorowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Jablow M. M. (1993). Na bakier z jedzeniem. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.

Koniarek J., Dudek B., Makowska Z. (1993). Kwestionariusz Orientacji Życiowej. Kwestionariusz Orientacji Życiowej. Adaptacja The Sense of Coherence Questionnaire (SOC) A. Antonovsky`ego, „Przegląd Psychologiczny”, XXXVI, 4, 491–502.

Kowalczuk M. (2008). Pedagogiczna diagnoza i profilaktyka zaburzeń odżywiania się u młodzieży szkolnej. „Impuls”, Kraków.

Kreipe R. E., Dukarm C. P. (2000). Zaburzenia łaknienia u młodzieży i starszych dzieci. „Pediatria po Dyplomie”, 4/3, 11–27.

Kurowska K. (2005). Rola poczucia koherencji i zachowań zdrowotnych przewlekle chorych. „Zdrowie Publiczne”, 5, 385–390.

Minuchin S., Rosman B., Baker L. (1978). Psychosomatic families: Anorexia nervosa in Context. Harvard University Press, Cambridge. ]

Popielarska M., Suffczyńska‑Kotowska M. (2000). Zaburzenia w odżywianiu się. W: A. Popielarska, M. Popielarska (red.) Psychiatria wieku rozwojowego. Wydaw. Lekarskie PZWL, Warszawa.

Selvini‑Palazzoli M. (1978). Self‑starvation: from individual to family therapy in the treatment of anorexia nervosa. Jason Aronson, New York.

Pasikowski T. (2000). Stres i zdrowie. Podejście alutogenetyczne. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.

Rabe‑Jabłońska J., Pawełczyk T., Żechowski C., Jarema M. (2008). Standardy leczenia zaburzeń odżywiania. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 8, 1, 20–40.

Rajewski A. (2003). Zaburzenia odżywiania się. „Przewodnik Lekarza”, 6, 110–115.

Sala P., Simon W. (2011). Nasilenie ogólnych objawów psychopatologicznych, czynników motywacyjnych oraz poczucia koherencji u chorych z rozpoznaniem anoreksji i bulimii

psychicznej. „Postępy Psychiatrii i Neurologii”, 20,3, 185–191.

Sęk H., Ścigała I. (1996). Stres i radzenie sobie w modelu salutogenetycznym. W: I. Heszen--Niejodek, Z. Ratajczak (red.) Człowiek w sytuacji stresu. Wydawnictwo UŚ, Katowice.

Sęk H. (2001). Salutogeneza i funkcjonalne właściwości poczucia koherencji W: H. Sęk, T. Pasikowski (red.). Zdrowie – Stres – Zasoby. Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań.

Sheridan ChL, Radmacher SA (1998). Psychologia zdrowia. Wyzwanie dla biomedycznego modelu zdrowia. Wydawnictwo Instytut Psychologii Zdrowia PTP, Warszawa.

Snekkevik H., Anke A.G., Stanghelle J.K., Fugl‑Meyer

A.R. (2003). Is sense of coherence stable after multiple trauma? Clin. Rehabil., 17, 443–453.

Starzomska M. (2006). Anoreksja. Trudne pytania. Impuls Oficyna Wydawnicza, Kraków.

Tokarski J. (1980). Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo PWN, Warszawa.

Tomaszewicz‑Libudzic C., Jagielska G., Komender J. (2000). Ostre powikłania somatyczne w przebiegu jadłowstrętu psychicznego. „Psychiatria i Psychologia Kliniczna”, 2, 1, 6–18.

Woronowicz T. B. (2009). Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia. Wydaw. Edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa.

Wycisk J., Ziółkowska B. (2010). Młodzież przeciwko sobie. Zaburzenia odżywiania i samouszkodzenia – jak pomóc nastolatkom w szkole. Difin SA, Warszawa.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2013.32.0.276
Data publikacji: 2015-07-09 01:50:25
Data złożenia artykułu: 2015-07-09 00:26:41


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2698
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 1583

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2015 Anna Wiatrowska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.