ICD-11 implikacje w badaniach i praktyce psychologiczno-pedagogicznej
Streszczenie w języku polskim
Wprowadzenie: W Polsce, podobnie jak w innych krajach należących do Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), trwają prace nad wdrożeniem najnowszej klasyfikacji chorób i problemów zdrowotnych ICD-11. Formalnie została ona wprowadzona 1 stycznia 2022 roku. W okresie pięciu lat musi zastąpić dotychczasową klasyfikację ICD-10.
Cel badań: Celem niniejszego opracowania było wskazanie konsekwencji wprowadzenia ICD-11 w obszarze badań oraz praktyki psychologiczno-pedagogicznej. Ponadto istotnym celem było również prześledzenie procesu wdrażania nowej klasyfikacji w Polsce. Dodatkowo dokonano przeglądu najważniejszych zmian wprowadzonych przez ICD-11 w ujęciu horyzontalnym, a więc porównawczym z ICD-10, oraz wertykalnym, polegającym na wskazaniu nowych pozycji w klasyfikacji, niemieszczących się w dotychczasowej systematyce.
Stan wiedzy: Biorąc pod uwagę implikacje ICD-11 w psychologii i pedagogice, szczególnej uwagi wymaga rozdział 6 dotyczący zaburzeń psychicznych, zachowania i neurorozwojowych. Pedagog i psycholog, którzy wchodzą w skład różnych zespołów diagnostyczno-terapeutycznych, współpracują najczęściej z lekarzem psychiatrą oraz neurologiem, a to implikuje wykorzystanie praktyczne ICD-11. Znajomość klasyfikacji i umiejętność sprawnego wyszukiwania informacji w ICD wydają się niezbędną umiejętnością dla praktyków.
Podsumowanie: Proces wdrażania ICD-11 potrwa w naszym kraju co najmniej do 2025 lub nawet do 2026 roku. W tym okresie nadal w praktyce medycznej będzie stosowana klasyfikacja ICD-10, co implikuje jej dalszą obecność również w praktyce psychologiczno-pedagogicznej, a także w badaniach naukowych wykorzystujących aktualne diagnozy.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Achenbach, T.M. (2019). International findings with the Achenbach System of Empirically Based Assessment (ASEBA): Applications to clinical services, research, and training. Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 13(30), 1-10. https://doi.org/10.1186/s13034-019-0291-2
Achenbach, T.M., Ivanova, M.Y., Rescorla, L.A., Turner, L.V., Althoff, R.R. (2016). Internalizing/externalizing problems: Review and recommendations for clinical and research applications. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 55(8), 647–656. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2016.05.012
American Psychiatric Association (APA) (2018). Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych. Wydanie 5. DSM-5. Tłum. S. Sidorowicz, J. Cieciuch, T. Rowiński, W. Strus, A. Wieczorek. Wyd. Edra Urban & Partner.
Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego (2022). ICD-11. Pobrane 14, Października, 2022 z: https://www.cmkp.edu.pl/icd-11
Clark, L.A., Cuthbert, B., Lewis-Fernández, R., Narrow, W.E., Reed, G.M. (2017). Three Approaches to Understanding and Classifying Mental Disorder: ICD-11, DSM-5, and the National Institute of Mental Health’s Research Domain Criteria (RDoC). Psychological Science in the Public Interest; 18(2), 72-145. https://doi.org/10.1177/1529100617727266
Drösler, S.E., Weber, S., Chute, C.G. (2021). ICD-11 extension codes support detailed clinical abstraction and comprehensive classification. BMC Medical Informatics and Decision Making, 21, 278. https://doi.org/10.1186/s12911-021-01635-2
Gaebel, W., Stricker, J., Kerst, A. (2020). Changes from ICD-10 to ICD-11 and future directions in psychiatric classification. Dialogues in Clinical Neuroscience, 22(1), 7-15. https://doi.org/10.31887/DCNS.2020.22.1/wgaebel
Gałecki, P. (Red.) (2022). Badanie stanu psychicznego. Rozpoznania według ICD-11. Wyd. Edra Urban & Partner.
Gruszczyński, W., Florkowski, A., Gruszczyński, B., Wysokiński, A. (2008). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych u żołnierzy w czasie misji pokojowych i działaniach wojennych. Polski Merkuriusz Lekarski XXV, Supl. 1, 55-58.
Harrison, J.E., Weber, S., Jakob, R., Chute, Ch.G. (2021). ICD-11: an international classification of diseases for the twenty-first century. BMC Medical Informatics and Decision Making, 21, 206. https://doi.org/10.1186/s12911-021-01534-6
ICD-11. International Classification of Diseases 11th Revision. The global standard for diagnostic health information. Pobrane 22, Grudnia, 2021 z: https://icd.who.int/en
Janas-Kozik, M., Wolańczyk, T. (Red.), (2022). Psychiatria dzieci i młodzieży. PZWL.
Ministerstwo Zdrowia. Departament Lecznictwa (2021). Odpowiedź na petycję PET/IV/38/21 z dnia 12 kwietnia 2021. DLU.055.10.2021.EW. Pobrane 15, Lutego, 2022 z: https://www.gov.pl/attachment/377b8638-2123-4428-a6a5-25bc4bef3f7a
Prokopiak, A. (2020). Autonomia osób ze spektrum autyzmu. Predyktory psychospołeczne. Wyd. UMCS.
Raminani, Sudha R. (2015). International Classification of Diseases. Encyclopedia Britannica, 2 Oct. 2015. Pobrane 29, Lipca, 2022 z: https://www.britannica.com/topic/International-Classification-of-Diseases
Reed, G.M., First, M.B., Kogan, C.S., Hyman, S.E., Gureje, O., Gaebel, W., Maj, M., Stein, D.J., Maercker, A., Tyrer, P., Claudino, A., Garralda, E., Salvador-Carulla, L., Ray, R., Saunders, J.B., Dua, T., Poznyak, V., Medina-Mora, M.E., Pike, K.M., Ayuso-Mateos, J.L., Kanba, S., Keeley, J.W., Khoury, B., Krasnov, V.N., Kulygina, M., Lovell, A.M., de Jesus, Mari, J., Maruta, T., Matsumoto, C., Rebello, T.J., Roberts, M.C., Robles, R., Sharan, P., Zhao, M., Jablensky, A., Udomratn, P., Rahimi-Movaghar, A., Rydelius, P.A., Bährer-Kohler, S., Watts, A.D., Saxena, S. (2019). Innovations and changes in the ICD-11 classification of mental, behavioural and neurodevelopmental disorders. World Psychiatry, 18(1), 3-19.
https://doi.org/10.1002/wps.20611
Rutkowski, D. (2022). Wystąpienie zastępcy dyrektora Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Centrali NFZ, podczas sesji “Wprowadzanie klasyfikacji chorób ICD-11” zorganizowanej w ramach VII Kongresu Wyzwań Zdrowotnych- Katowice 3-4 marca 2022. Pobrane 13, Października, 2022 z: https://www.rynekzdrowia.pl/Polityka-zdrowotna/Rewolucja-w-ochronie-zdrowia-Wchodzi-klasyfikacja-chorob-ICD-11-Co-sie-zmieni,231736,14.html
WHO. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD). ICD History. Pobrane 29, Lipca, 2022 z: https://www.who.int/classifications/classification-of-diseases
WHO (2022 a). ICD-11 2022 release. Better health with better information. Pobrane 30, Lipca, 2022 z: https://www.who.int/news/item/11-02-2022-icd-11-2022-release
WHO (2022 b). ICD-11 for Mortality and Morbidity Statistics (Version: 02/2022). Pobrane 30, Lipca, 2022 z: https://icd.who.int/browse11/l-m/en
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2023.42.1.123-139
Data publikacji: 2023-04-28 18:21:16
Data złożenia artykułu: 2022-10-25 11:59:37
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2023 Piotr Ignacy Majewicz
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.