Projekt „Dobre Życie” realizowany na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie jako przykład projektowania uniwersalnego

Katarzyna Ewa Skalska

Streszczenie w języku polskim


Artykuł przedstawia doświadczenia Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej z zakresu projektowania uniwersalnego na poziomie edukacji wyższej. Projektowanie uniwersalne w edukacji zakłada tworzenie programów, materiałów, ale również otoczenia dostępnego dla studentów o różnych potrzebach wynikających ze stylu uczenia się, wieku, stanu zdrowia, znajomości języka, doświadczeń życiowych i kulturowych. W projekcie o charakterze profilaktycznym Dobre życie została wykorzystana idea projektowania uniwersalnego. Głównym celem projektu było przeciwdziałanie zachowaniom samobójczym wśród młodzieży akademickiej. Podjęte działania zgodnie z ideą projektowania uniwersalnego zostały skierowane do całej społeczności akademickiej i zostały oparte na modelu działania składającym się z czterech ogniw: student, grupa rówieśnicza, nauczyciele akademiccy, Zespół ds. Osób Niepełnosprawnych.


Słowa kluczowe


projektowanie uniwersalne; student; samobójstwo

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Adaszyńska E., 2017, Projektowanie uniwersalne – dostępność i uczestnictwo dla wszystkich. „Uniwersytet Zielonogórski”, nr 2, 16–18.

Agryle M., 2002, Psychologia stosunków międzyludzkich. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Banach C., 2011, Strategia rozwoju edukacji wobec problemów i zadań rozwoju Polski. W: J. Saran, M. Żmigrodzki (red.), Student jako podmiot edukacji we współczesnej uczelni wyższej. Lublin, Wydawnictwo WSE iI, 13–20.

Batory A., 2013, Wspieranie rozwoju między dorastaniem a dorosłością. W: E. Sokołowska (red.), Psychologia wspierania, rozwoju i kształcenia. Warszawa, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, 167–182.

Cekiera C.M., 2003, Wstęp do wydania polskiego. W: Światowa Organizacja Zdrowia. Polskie Towarzystwo Suicydologiczne. Zapobieganie samobójstwom. Poradnik dla nauczycieli i innych pracowników szkoły. Genewa-Warszawa, Zakład Wydawniczo Produkcyjny Foliał, 7–11.

Ćwikliński A., 2014, Wokół problemów edukacji akademickiej. W: A. Ćwikliński (red.), Edukacja akademicka. Między oczekiwaniami a rzeczywistością. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UA M, 141–158.

Czabała J.C., 2015, Poradnictwo psychologiczne. W: C. Czabała, S. Kluczyńska (red.), Poradnictwo psychologiczne. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 17–44.

Czapiński J., 2017, Psychologia szczęścia. Kto, kiedy, dlaczego kocha życie i co z tego wynika, czyli nowa odsłona teorii cebulowej. Warszawa, Wydawnictwo Scholar.

Fajfer-Kruczek I., 2015, Wykluczenie społeczne osób z niepełnosprawnością w środowisku lokalnym. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Funckes C., 2010, Projektowanie uniwersalne: zastosowanie w szkolnictwie wyższym. W: P. Wdówik (red.), Uniwersytet dla wszystkich. Uniwersalne projektowanie zajęć dydaktycznych. Warszawa, Biuro ds. Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Warszawskiego, 6–17.

Harwas-Napierała B., 2012, Dorosłość jako spełnienie. Drogi i zagrożenia rozwoju człowieka w okresie dorosłości. Kraków, Wydawnictwo Libron.

Hołyst B., 2012, Suicydologia. Warszawa, Wydawnictwo LexisNexis.

Jakimiuk B., 2016, Tworzenie relacji interpersonalnych jako postawa i fundament profesjonalizmu nauczycieli. W: J.M. Łukasik, N.G. Pikuła, K. Jagielska (red.), Rozwój nauczyciela od wczesnej do późnej dorosłości. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, 49–64.

Jankowska B., Matysiak-Błaszczyk A., 2017, Profilaktyka skierowana do młodzieży. W: B. Jankowiak, A. Matysiak-Błaszczyk (red.), Młodzież między ochroną a ryzykiem. Wspieranie rozwoju oraz pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla adolescentów i adolescentek. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM, 296–314.

Jankowski D., 2006, Środowisko edukacyjne człowieka dorosłego jako problem pedagogiki społecznej i andragogiki. „Rocznik Andragogiczny”, vol. 2006, 47–65.

Jankowski D., 2017, Jednostka jako podmiot osobowego rozwoju i kreator swojego środowiska życia. W: A. Knocińska, P. Frąckowiak (red.), Pomoc – wsparcie – ratownictwo. O optymalizacji rozwoju i edukacji człowieka na różnych etapach życia. Poznań-Gniezno, 77–82.

Joachimowska M., 2012, Ewaluacja – zaproszenie do rozwoju. Między wyobraźnią a jej brakiem. W: J. Szymanowska (red.), Ewaluacja w pracy socjalnej. Badanie, kształcenie, praktyka. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls, 49–69.

Jundziłł E., 2005, Problemy samobójcze – odpowiedź młodego pokolenia na trudności w procesie socjalizacji. W: T. Sołtysik (red.), Zagrożenia w wychowaniu i socjalizacji młodzieży oraz możliwości ich przezwyciężania. Bydgoszcz, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, 75–86.

Kirke D.M., 2012, Analiza sieci społecznych. W: M. Gray, S.A. Webb, J. Szmaglewski (red.), Praca socjalna. Teorie i metody. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 179–192.

Liberska H., 1997, W: J. Rostowski, T. Rostowska, I. Janicka (red.), Psychospołeczne aspekty rozwoju człowieka. Łódź, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 229–237.

Lynch K., 2012, Oświata jako miejsce zmiany: dbanie o równość i przeciwdziałanie niesprawiedliwości. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 29–64.

Marzec-Holka K., 2005, Determinanty samobójstw usiłowanych i dokonanych współczesnej młodzieży (doniesienia z badań). W: W. Kubik, B. Urban (red.), Uwarunkowania i wzory marginalizacji społecznej współczesnej młodzieży. Kraków, Wydawnictwo WAM, 315–328.

Meyer A., Rose D.H., Gordon D., 2016, Universal Design for Learning. Theory and practice. Wakefield, CAST Professional Publishing.

Nowak A., 2012, Zagrożenie wykluczeniem społecznym kobiet niepełnosprawnych. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Nowak-Adamczyk D., 2014, Studenci z zaburzeniami psychicznymi w przestrzeni akademickiej – system wsparcia edukacyjnego na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. „Niepełnosprawność – zagadnienia, problemy, rozwiązania”, nr 4, 73–94.

Palus K., 2007, Realizacja zadań rozwojowych jako czynnik i kryterium rozwoju indywidualnego. W: B.M. Kaja, A. Molesztak (red.), Wspomaganie rozwoju. Psychostymulacja i psychokorekcja. Bydgoszcz, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, 40–51.

Papież J., 2005, Samotność młodzieży jako syndrom wykluczenia społecznego. W: T. Sołtysik (red.), Zagrożenia w wychowaniu i socjalizacji młodzieży oraz możliwości ich przezwyciężania. Bydgoszcz, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, 87–100.

Podgórska-Jachnik D., Pietras T., 2014, Praca socjalna z osobami z zaburzeniami psychicznymi i ich rodzinami. Warszawa, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich.

Przybylak A., Rojek M., 2011, Studenckie koła naukowe, czyli na liderskim stażu. W: S.M. Kwiatkowski, J.M. Michalak, I. Nowosad (red.), Przywództwo edukacyjne w szkole i jej otoczeniu. Warszawa, Fundacja Rozwoju Edukacji, 200–212.

Rzecznik Praw Obywatelskich, 2015, Dostępność edukacji akademickiej dla osób z niepełnosprawnościami. Analiza i zalecenia. Warszawa, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.

Rongińska T., Gaida W.A., 2012, Strategie radzenia sobie z obciążeniem psychicznym w pracy zawodowej. Zielona Góra, Oficyna Wydawnicza UZ.

Rzymełka-Frąckiewicz A., 2011, Rola grupy rówieśniczej w procesie socjalizacji młodego pokolenia w warunkach zmiany społecznej. W: S.M. Kwiatkowski, J.M. Michalak, I. Nowosad (red.), Przywództwo edukacyjne w szkole i jej otoczeniu. Warszawa, Difin, 300–314.

Sęk H., 2004, Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania. W: H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 149–167.

Skalska K., 2018, Włączenie studentów doświadczających kryzysów zdrowia psychicznego do pełnego uczestnictwa w społeczności akademickiej na przykładzie projektu „Przyjazny Uniwersytet” realizowanego na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. DOI: 10.4467/25439928PS.18.002.8508.

Ślusarczyk C., 2013, Projektowanie uniwersalne jako sposób na tworzenie warunków do edukacji włączającej w szkołach wyższych. „E-mentor”, nr 5, 65–68.

Szymańska J., 2016, Zapobieganie samobójstwom dzieci i młodzieży. Poradnik dla pracowników szkół i placówek oświatowych oraz rodziców. Warszawa, Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Zalewska A., 2016, Kultura relacji nauczyciel akademicki – student. W: B. Bokus, E. Kosowska (red.), Nauczyciel akademicki – etos i warsztat. Piaseczno, Studio Lexem, 19–29.

Wasilewska-Ostrowska K., 2015, Profilaktyka zachowań suicydalnych wśród młodzieży. „Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka”, vol. 14, nr 3, 153–164.

Wawak T., 2012, Jakość zarządzania w szkołach wyższych. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2019.38.4.181-194
Data publikacji: 2019-12-30 00:00:00
Data złożenia artykułu: 2019-02-04 17:14:26


Statystyki


Widoczność abstraktów - 892
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 459

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2020 Katarzyna Ewa Skalska

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.