Pejorative Names of Subjects Denoting a Person with Regard to Actions Connected with the Activity of the Articulatory Apparatus in the Peripheral Belarusian Dialects of the Area of Lewkowo Stare in the Bialystok Region

Michał Sajewicz

Abstract


The object of description in the present study are pejorative deverbal names of subjects with a suffixal formant, denoting a person with regard to actions connected with the activity of the articulatory apparatus. Those are used in the peripheral Belarusian dialects in the area of Lewkowo Stare to describe mainly male performers of actions. They can also be ambivalent with regard to the grammatical gender. The study analyzes approximately 270 derivatives formed with 33 suffixal formants. The analysis of the collected material made it possible to distinguish not only appropriate word-formation types within the studied category of names but also many and often highly elaborate synonymic sequences of the analyzed derivational structures.


Keywords


Białostocczyzna, peryferyjne gwary białoruskie, słowotwórstwo, nazwy subiektów, pejoratywy osobowe, typy słowotwórcze, szeregi synonimiczne

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Barszczewska & Chaustowicz & Tomoszuk 2016: Barszczewska, Nina & Chaustowicz, Mikolaj & Tomoszuk, Mikolaj. The Cultural-Linguistic Heritage of Podlasie. Vol. I: A Sociolinguistic Description of the Region in the Context of Historical Determinants. Warsaw: Department of Belarusian Studies – University of Warsaw, 2016. [In Polish: Barszczewska, Nina & Chaustowicz, Mikołaj & Tomoszuk, Mikołaj. Kulturowo-językowe dziedzictwo Podlasia. T. I: Opis socjolingwistyczny regionu na tle uwarunkowań historycznych. Warszawa: Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2016.]

Dokulil 1962: Dokulil, Milos. Formation of Words in Czech. 1. Theory of Derivation. Prague: Czechoslovak Academy of Sciences, 1962. [In Czech: Dokulil, Miloš. Tvoření slov v češtině. 1: Teorie odvozovánί slov. Praha: Nakladatelstvί Československé akademie věd, 1962.]

Glinka & Obrebska-Jablonska & Siatkowski 1980: Glinka, Stanislaw & Obrebska-Jablonska, Antonina & Siatkowski, Janusz, eds. The Atlas of East Slavic Dialects of Bialystok Region. Vol. I. Wroclaw–Warsaw–Krakow–Gdansk: Ossolinski National Institute, PAN Press, 1980. [In Polish: Glinka, Stanisław & Obrębska-Jabłońska, Antonina & Siatkowski, Janusz, red. Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny. T. I. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: ZNiO, Wyd. PAN, 1980.]

Goldowski 2015: Goldowski, Kamil. Personal Expressive Forms as Relevant Components of the Linguistic-Cultural Competence of the Iwanowice Commune (Krakow District) Inhabitants, on-line ed.: http://www.academia.edu/19519069 (accessed: 30.05.2017). [In Polish: Gołdowski, Kamil. Ekspresywizmy osobowe jako relewantne składniki kompetencji językowo-kulturowej mieszkańców gminy Iwanowice w pow. krakowskim. Kraków. Pobrano z: http://www.academia.edu/19519069 (dos¬tęp: 30.05.2017).]

Grabias 1980: Grabias, Stanislaw. On the Expressiveness of Language. Expression and Word Formation. Lublin: UMCS Press. [In Polish: Grabias, Stanisław. O ekspresywności języka. Ekspresja a słowotwórstwo. Lublin: Wyd. UMCS, 1980.]

Grzesiuk 1995: Grzesiuk, Anna. The Syntax of Emotional Utterances. Lublin: UMCS Press, 1995. [In Polish: Grzesiuk, Anna. Składnia wypowiedzi emocjonalnych. Lublin: Wyd. UMCS, 1995.]

Kowalska 1983: Kowalska, Anna. “Expressive Formations with the Basic Element -l- in the Suffixal Part.” Studia Linguistica Polono-Jugoslavica, no 3 (1983): 67–78. [In Polish: Kowalska, Anna. „Polskie formacje ekspresywne z podstawowym elementem -l- w części sufiksalnej.” Studia Linguistica Polono-Jugoslavica, nr 3 (1983): 67–78.]

Kowalska 1993: Kowalska, Anna. “Studies on Mazovian Expressive Lexicon (Names of Goggle-Eyed Persons).” Research Journal of the University of Gdańsk. Linguistic Papers, no 17–18 (1993): 129–133. [In Polish: Kowalska, Anna. „Z badań nad mazowiecką leksyką ekspresywną (nazwy ‘człowieka z wytrzeszczonymi oczami’).” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego. Prace Językoznawcze, nr 17–18 (1993): 129–133.

Kurdyla 2011: Kurdyla, Tomasz. The Functions of Noun Formatives in Folk Polish (As Exemplified by Three Sub-Carpathian Villages). Krakow: Jagiellonian University. Faculty of Polish Studies, 2011. [In Polish: Kurdyła, Tomasz. Funkcje formantów rzeczownikowych w polszczyźnie ludowej (na przykładzie trzech wsi podkarpackich). Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Wydział Polonistyki, 2011].

Lubas 2003: Lubas, Wladyslaw. Polish Talking. The Basic Features and Functions of the Colloquial Variety of Polish. University of Opole Press, 2003. [In Polish: Lubaś, Władysław. Polskie gadanie. Podstawowe cechy i funkcje potocznej odmiany polszczyzny. Opole: Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, 2003.]

Malec 1976: Malec, Tadeusz. The Structure of Nouns and Adjectives in the Dialect of the Rachanie Village near Tomaszów Lubelski. Wrocław: Ossolinski National Institute, 1976. [In Polish: Malec, Tadeusz. Budowa rzeczowników i przymiotników w gwarze wsi Rachanie pod Tomaszowem Lubelskim. Wrocław: ZNiO, 1976].

Marciniak-Firadza 2013: Marciniak-Firadza, Renata. The Proper Names of the Performers of Actions in Dialects of Borderline Territory between Lesser Poland and Masovia. Part. 1. A Derivational-Lexical Study. Lodz University Press, 2013. [In Polish: Marciniak-Firadza, Renata. Nazwy osobowych wykonawców czynności w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego. Cz. I. Studium słowotwórczoleksykalne. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, 2013.]

Marciniak-Firadza 2017: Marciniak-Firadza, Renata. “Dukawka, Gulgot, Sepioł…, It Means How in Local Dialects of the Małopolska-Mazovian Linguistic Borderland People who Stutter, Sputter or Lisp are Named.” Dissertations of Language Committee of Lodz Learned Society, LXIV (2017): 187–202. [In Polish: Marciniak-Firadza, Renata. „Dukawka, gulgot, sepiol…, czyli jak w gwarach małopolsko-mazowieckiego pogranicza językowego nazywa się człowieka, który się jąka, bełkocze czy sepleni.” Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, LXIV (2017): 187–202.]

Matusiak-Kempa 2017: Matusiak-Kempa, Iza. “The Good and the Bad in People’s Speech. On the Function of Biological Contexts in Axio-linguistic Analysis of Old Nicknames.” Poznań Polish Studies. Linguistic Series, vol. 24 (44), no 1 (2017): 88–89. [In Polish: Matusiak-Kempa, Iza. „Dobre i złe w ludzkiej mowie – o war¬tościowaniu utrwalonym w dawnych przezwiskach.” Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Jezykoznawcza, vol. 24 (44), nr 1 (2017): 88–89.]

Michaluk 1997: Michaluk, Dorota. The Massalski Estate and the Town of Narewka against the Background of the History of the Region (until the late 19th Century). Bialystok–Narewka: Commune Council in Narewka, 1997. [In Polish: Michaluk, Dorota. Dobra i miasteczko Narewka na tle dziejów regionu (do końca XIX w.). Białystok–Narewka: Urząd Gminy w Narewce, 1997.]

Rejter 2006: Rejter, Artur. The Expressive Lexis in the History of Polish Language Cultural and Communicative Contexts of Colloquialism. Katowice: University of Silesia Press, 2006. [In Polish: Rejter, Artur. Leksyka ekspresywna w historii języka polskiego. Kulturowo-ko¬muni¬kacyjne konteksty potoczności. Katowice: Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, 2006.]

Sajewicz 1989: Sajewicz, Michal. “Structural Doublets in the Category of Deverbal Agentive Nouns in the Dialects of the Belarusian-Ukrainian Border in the Białystok Region.” Slavic Dissertations, no 4 (1989): 265–271. [In Polish: „Dublety strukturalne w kategorii dewerbalnych nomina agentis w gwarach z pogranicza białorusko-ukraińskiego na Białostocczyźnie”. Rozprawy Slawistyczne, nr 4 (1989): 265–271.]

Sajewicz 1997: Sajewicz, Michal. “Studies on the Belarusian-Ukrainian Language Borderland in the Bialystok Region.” Slavic Dissertations, no 12 (1997): 91–107. [In Polish: „O białorusko-ukraińskiej granicy językowej na Białostocczyźnie.” Rozprawy Slawistyczne, nr 12 (1997): 91–107.]

Sajewicz 2002: Sajewicz, Michal. Suffiksal Derivation Personal Names of Subjects in the Narew Belarusian Dialects of the Bialystok Region. Deverbativa, deadiectiva. Lublin: UMCS Press, 2002. [In Polish: Sajewicz, Michał. Derywacja sufiksalna osobowych nazw subiektów w nadnarwiańskich gwarach białoruskich Białostocczyzny. Dever-bativa, deadiectiva. Lublin: Wyd. UMCS, 2002.]

Stsyatsko 1977: Stsyatsko, Pavel. Belarusian Folk Word Formation. Affixal Nouns. Міnsk: Science and Technology Publishing, 1977. [In Belarusian: Сцяцко, Павел. Беларускае народнае словаутварэнне. Афіксальныя назоўнікі. Мінск: Навука і тэхніка, 1977.]

Vinokur 1959: Vinokur, Grigoriy. “Notes on Russian Word-Formation.” In: Vinokur, G. O. Selected Works on the Russian Language: 419–442. Moscow: Educational-Pedagogical State Publishing House, 1959. [In Russian: Винокур, Григорий. „Заметки по русскому словообразованию.” В: Винокур, Г. О. Избранные работы по русскому языку: 419–442. Москва: Учпедгиз, 1959.]

Wisniewski 1980: Wisniewski, Jerzy. “An Outline History of Settlement in Białystok Region.” In: Glinka, S. & Obrebska-Jablonska, A. & Siatkowski, J., eds. The Atlas of East Slavic Dialects of Białystok Region. Vol. I: 14–27. Wroclaw‒Warsaw‒Krakow‒Gdansk: Ossolinski National Institute, 1980. [In Polish: Wiśniewski, Jerzy. „Zarys dziejów osadnictwa na Białostocczyźnie.” W: Glinka, Stanisław & Obrębska-Jabłońska, Antonina & Siatkowski, Janusz, red. Atlas gwar wschodniosłowiańskich Białostocczyzny T. 1: 14–27. Wrocław‒Warszawa‒Kraków‒Gdańsk: ZNiO, 1980.]




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/zcm.2019.8.19-32
Date of publication: 2019-12-05 09:02:07
Date of submission: 2019-12-04 12:32:34


Statistics


Total abstract view - 896
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 489

Indicators



Refbacks

  • There are currently no refbacks.


Copyright (c) 2019 Michał Sajewicz

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.