Wyślij tekst przez e-mail 
Ukryj
Pokaż wszystkie
Wychowawcze implikacje czarownicy - niezwykłej kobiety - w świetle założeń pedagogiki emancypacyjnej
Streszczenie w języku polskim
Rozważania nad czarownicą-kobietą, wpisujące się w myśl założeń pedagogiki emancypacyjnej, mają ukazać modyfikację jej dotychczasowego wizerunku, otworzyć nową możliwość badawczą, która pozwoli na szersze spojrzenie na czarownicę – jako tłumaczkę kultury, niewpisującą się w główny, centralistyczny nurt myślenia o świecie. Zatem czy postać czarownicy-kobiety, widziana w podstawowych, stereotypowych konstrukcjach myślowych człowieka, jako postać destrukcyjna i złośliwa, która zawsze reprezentuje przeciwieństwo wszystkich pozytywnych wartości, może być postacią pozytywną? Czy „działa dwojako, będąc mitem, jest zarazem prawdą i złudzeniem” (Rella 2003, s. 295)? Czy obraz czarownicy zmienia się wraz z wiekiem dorastającego człowieka? Wartością dodaną artykułu są wyniki badań przeprowadzonych wśród młodzieży liceum ogólnokształcącego w Toruniu. Dzięki zastosowaniu badania wyjaśniającego powstał inwentarz cech definiujących czarownicę. Badaniem objęto 26 osób (13 z klasy o profilu humanistycznym i 13 z klasy o profilu matematyczno-informatycznym), aby określić różnice w zakresie werbalizowanych wartości między dwiema grupami profilowymi.
Słowa kluczowe
Pełny tekst:
PDFBibliografia
Bechtel G., 2015, Cztery kobiety Boga: ladacznica, czarownica, święta, głupia gęś. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Bettelheim B., 1989, Rany symboliczne. Rytuały inicjacji i zazdrość męska. Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
Bolińska M., 2008, Właściwości ludyczne opowiadań i bajek terapeutycznych (na wybranych przykładach). „Napis”, seria XIV.
Briggs R., 1998, Witches and Neighbors. New York, Penguin Books.
Cawihorne N., 2006, Wiedźmy i czarownice. Historia prześladowań. Warszawa, Bellona.
Chollet M., 2019, Czarownice. Niezwyciężona siła kobiet. Kraków, Wydawnictwo Karakter.
Czerepaniak-Walczak M., 2003, Pułapki izonomii rozwojowej w baśniowym świecie (o potrzebie krytycznej refleksji nad bajkami jako środkiem wychowawczym). W: U. Chęcińska (red.), Barwy świata baśni. Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Czerepaniak-Walczak M., 2006, Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Eliade M., 1997, Inicjacja, obrzędy, stowarzyszenia tajemne (Narodziny mistyczne). Kraków, Wydawnictwo Znak.
Frankfort-Nachmias C., Nachmias D., 2001, Metody badawcze w naukach społecznych. Poznań, Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Girard R., 1991, Kozioł ofiarny. Łódź, Wydawnictwo Łódzkie.
Gripe M., 1983, Dzieci szklarza. Warszawa, Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia”.
Koczanowicz-Dehnel I., 2011, Hermeneutyka a narracja. „Teraźniejszość, Człowiek, Edukacja”, nr 3 (55), 33.
Kostyło H., 2019, Pedagogika emancypacyjna. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki. Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kwieciński Z., 1995, Dziesięciościan edukacji (składniki i aspekty – potrzeba całościowego ujęcia). W: Z. Kwieciński, Socjopatologia edukacji. Olecko, Mazurska Wszechnica Nauczycielska, 13–20.
Levack P., 2009, Polowanie na czarownice w Europie wczesno nowożytnej. Wrocław, Ossolineum.
Michelet J., 1961, Czarownica. Warszawa, Wydawnictwo Czytelnik.
Miłosz C., 1953, Zniewolony umysł. Paryż, Instytut Literacki, Libella.
Molicka M., 1999, Bajki terapeutyczne. Poznań, Media Rodzina.
Niesporek-Szamburska B., 2013, Stereotyp czarownicy i jego modyfikowanie. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Nowakowski P.T., 2004, Modele człowieka propagowane w wybranych czasopismach młodzieżowych. Analiza antropologiczno-etyczna. Tychy, Maternus Media.
Olek-Redlarska Z., 2015, Rozumienie pojęć moralnych w wychowaniu moralnym dzieci młodszych. Empatia i motywacja do zachowań moralnych. „Rocznik Teologii Katolickiej”, t. XIV/2.
Palka S., 2006, Metodologia badania. Praktyka pedagogiczna. Gdańsk, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Pilaszek M., 2008, Procesy o czary w Polsce w wiekach XV–XVIII. Kraków, Universitas.
Procesy czarownic w Rzeczypospolitej Obojga Narodów, opublikowano: https://www.rp.pl/Rzecz-o-historii/310149995 [dostęp: 7.11.2019].
Propp W., 2000, Nie tylko bajka, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN.
Rella A., 2003, Czy to tylko bajka? Czyli perswazja poprzez bajkę. W: U. Chęcińska (red.), Barwy świata baśni. Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Rzepa T., 2003, Po co potrzebny nam diabeł? W: U. Chęcińska (red.), Barwy świata baśni. Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Sallmann J.M., 1994, Czarownice. Oblubienice szatana. Wrocław, Wydawnictwo Dolnośląskie.
Słownik polskiej bajki ludowej, Tom 1 a-c, 2018, V. Wróblewska (red.), Toruń, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Smogorzewska J., Rozpoznawanie twórczości werbalnej dziecka w wieku przedszkolnym – problemy i rozwiązania. W: M. Karwowski (red.), Identyfikacja potencjału twórczego. Teoria, metodologia, diagnostyka. Warszawa, Akademia Pedagogiki Specjalnej.
Stark R., 2018, Nie mów fałszywego świadectwa. Odkłamywanie wieków antykatolickiej narracji. Warszawa, Państwowy Instytut Wydawniczy.
Symonowicz-Jabłońska I., 2018, Czarownica w ujęciu pedagogiki emancypacyjnej – na przykładzie analizy literatury dziecięcej. W: I. Glatzel (red.), Jak dorobić się skrzydeł? 20-lecie Zespołu Szkół Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Gimnazjum i Liceum Akademickiego w Toruniu. Toruń, ZS UMK Gimnazjum i Liceum Akademickie.
Śliwerski B., 2015, Współczesne teorie i nurty wychowania. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Weigl B., 1999, Stereotypy i uprzedzenia etniczne u dzieci i młodzieży. Warszawa, Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN .
Wojciechowska D., 2003, Psychoterapeutyczne znaczenie baśni. W: U. Chęcińska (red.), Barwy świata baśni. Szczecin, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.2.73-89
Data publikacji: 2020-06-03 13:24:43
Data złożenia artykułu: 2019-11-27 22:04:41
Statystyki
Wskaźniki
Prawa autorskie (c) 2020 Izabela Symonowicz-Jabłońska
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.