The personal aspect of the moral and axiological upbringing of children and adolescents

Teresa Zubrzycka-Maciąg, Piotr Goliszek

Abstract


The deficit of value in social life causes concern for the fate of the future generations. Upbringing, defined as preparing a human for life and shaping their personality in the particular social and civilizational reality is the main vector of value. Timeless, universal values, determining the existence of the world guard life and its quality. Thus, one of the most important goals of upbringing is to help children and adolescents in shaping a value system which will be the cornerstone of their life. Taking into account the meaning of value in shaping a young person’s personality, this paper deals with how upbringing for value is carried out by teacher and educators. Assuming that moral shaping has purpose only when it serves a particular human as an individual seeking fulfillment, we present the essence of personalized moral upbringing, i.e. as a process connected to presenting the rules of a moral existence, with raising people to freedom and responsibility, with shaping consciousness and character, acting morally and truly becoming a person.


Keywords


person, personalism, moral values, education

Full Text:

PDF (Język Polski)

References


Chałas K., 2003, Wychowanie ku wartościom. Elementy teorii i praktyki. T. I. Lublin–Kielce. Wydawnictwo Jedność.

Chudy W., 2009, Pedagogia godności. Elementy etyki pedagogicznej. Lublin, TN KUL.

Cichoń W., 1996, Wartości. Człowiek. Wychowanie. Kraków, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 15.

Coles R., 2004, Inteligencja moralna dzieci. Poznań, Wydawnictwo Rebis.

Czyżowska D., 2008, O celu i granicach rozwoju moralnego. „Analiza i egzystencja”, nr 8, 85–101.

Denek K., 2015, Wartości w kontekście edukacji i nauk o niej. In: W. Furmanek, A. Długosz (eds.), Wartości w pedagogice. Urzeczywistnianie wartości. Rzeszów, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Dudziak U., 2016, Wychowanie moralne. In: K. Chałas, A. Maj (eds.), Encyklopedia aksjologii pedagogicznej. Radom, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 1431–1436.

Goliszek P.T., 2016, Personalistyczny wymiar katechezy. Lublin, KUL.

Goliszek P.T., 2017, Personalistic Moral Education in Catechesis. „Roczniki Teologiczne” T. 64, z. 11, 132.

Górniewicz J., 2005, Teoria wychowania (wybrane problemy). Olsztyn, Wydawnictwo OSW.

Hołub G., 2014, Osoba w labiryncie decyzji moralnych. Bioetyka w perspektywie personalistycznej. Kraków, Wydawnictwo Św. Stanisława BM.

Jan Paweł II (6.08.1993, nr 35), Encyklika Veritatis splendor o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła.

Jan Paweł II (6.08.1993, nr 60), Encyklika Veritatis splendor o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła.

Jan Paweł II , 1988, Przemówienie w UNESCO . W imię przyszłości kultury. Paryż 2.06.1980, nr 11. In: M. Radwan, S. Wylężek, T. Gorzkula (eds.), Wiara i kultura. Dokumenty, przemówienia, homilie. RW KUL.

Jan Paweł II , 2003, Naród trzeba budować na trwałych wartościach. Ceremonia powitalna na lotnisku. Wyspa Krk (Chorwacja), 5.06.2003, https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/krk_05062003.html [access from: 16.02.2020].

Kostur M.A., 2012, Osoba a wychowanie. Ujęcie z perspektywy personalistycznej. In: W kręgu inspiracji personalizmu etycznego. Kraków, „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, 301–317.

Kowalczyk S., 2006, Człowiek w poszukiwaniu wartości. Elementy aksjologii personalistycznej. Lublin, 165, 181–184.

Krąpiec A., 1993, Odzyskać świat realny. Lublin, RW KUL.

Łobocki M., 2002, Wychowanie moralne w zarysie, Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.

Marek Z., 2013, Wychowanie religijno-moralne. In: A. Rynio, K. Braun, A. Lendzion,

D. Opozda (eds.), Religijno-moralny wymiar rozwoju i wychowania. Lublin, Wydawnictwo KU L, 21–38.

Nowak M., 2000, Podstawy pedagogiki otwartej. Lublin, KUL.

Nowak M., 2007, Charakter w pedagogice. In: Leksykon Pedagogiki Religii. Warszawa, Verbinum, 39–45.

Nowak M., 2008, Teorie i koncepcje wychowania. Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.

Pilch T., 1999, Spory o szkołę. Pomiędzy tradycją a wyzwaniami współczesności. Warszawa, Wydawnictwo Akademickie Żak.

Szudra A., 2009, Dialogiczna etyka wychowawcza. In: W. Chudy, Pedagogia godności. Elementy etyki pedagogicznej. Lublin, TN KUL, 219–222.

Trempała J., 1989, Niedyrektywna edukacja moralna: strategie prowadzenia dyskusji i klasyfikowania wartości. „Edukacja”, nr 2, 20–23.

Wrońska K., 2000, Osoba i wychowanie. Wokół personalistycznej filozofii wychowania Karola Wojtyły Jana Pawła II. Kraków, Wydawnictwo UJ.

Zubrzycka-Maciąg T., 2015, Szacunek – wartość zaniechana w pedagogice. In: W. Furmanek, A. Długosz (eds.), Wartości w pedagogice. Urzeczywistnianie wartości.

Rzeszów, Wydawnictwo UR, 115–130.

Zubrzycka-Maciąg T., 2017, Wychowanie moralne we współczesnej szkole. In: J. Górniewicz (ed.), Edukacja – w stronę kluczowych wartości. Olsztyn–Białystok, Centrum

Badań Społecznych UW-M, 9–20.




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2020.39.2.23-37
Date of publication: 2020-06-03 13:24:38
Date of submission: 2020-01-07 16:54:39


Statistics


Total abstract view - 1093
Downloads (from 2020-06-17) - PDF (Język Polski) - 580

Indicators





Copyright (c) 2020 Teresa Zubrzycka-Maciąg

Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.