Funkcjonowanie psychomotoryczne uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w młodszym wieku szkolnym w opinii rodziców i nauczycieli

Magdalena Wójcik

Streszczenie w języku polskim


Wprowadzenie: Wiedza o prawidłowościach rozwoju psychoruchowego oraz znajomość czynników różnicujących osobniczo dzieci warunkuje efekty pracy dydaktycznej i wychowawczej. Różne czynniki będą warunkowały zakres adekwatności obserwacji funkcjonowania dziecka i jego ewentualnych nieprawidłowości. To od akceptacji rodzica, zainteresowania i uwagi poświęcanej dziecku oraz doświadczeń i kompetencji rodzicielskich, zależeć będzie świadomość faktycznych możliwości rozwojowych dziecka. Na nauczycielu natomiast spoczywa prawo i obowiązek wieloaspektowej obserwacji dziecka, form jego poczynań i działalności.

Cel badań: Celem podjętego badania jest poznanie opinii rodziców i nauczycieli na temat funkcjonowania psychoruchowego uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w młodszym wieku szkolnym.

Metoda badań: Ze względu na jakościowy charakter badań, zastosowaną metodą badawczą był wywiad z użyciem narzędzia pomocniczego: Krótka Skala Rozwoju Dziecka opracowanego przez Magdalenę Chrzan-Dętkoś

Wyniki: Zarówno rodzice, jak i nauczyciele, oceniają dzieci poniżej ich wieku biologicznego, przy czym mniejsze dysproporcje w ocenie widoczne są w przypadku drugoklasistów i dotyczą przede wszystkim umiejętności w sferze poznawczej i emocjonalnej. Zarówno rodzice, jak i nauczyciele podobnie oceniają rozwój motoryczny i jest to jednocześnie sfera najmniej zaburzona w porównaniu z rozwojem poznawczym, emocjonalnym i mową.

Wnioski: Rodzice dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim są świadomi opóźnień rozwojowych swoich dzieci, jednak wiedza dotycząca przede wszystkim rozwoju poznawczego, często powiązanej z nim umiejętności prawidłowej komunikacji, a także rozwoju emocjonalnego różni się od wiedzy w tym zakresie nauczycieli tych dzieci. Może to wynikać z odmiennych obserwacji zachowań dzieci w warunkach domowych, innych form pracy w domu, a także braku wystarczającej wiedzy. Natomiast nauczyciele baczniej zwracają uwagę na cechy rozwoju poznawczego istotne z punktu widzenia efektywności oddziaływań edukacyjnych.


Słowa kluczowe


niepełnosprawność intelektualna w stopniu lekkim, młodszy wiek szkolny, rozwój psychoruchowy

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Chrzan-Dętkoś, M. (2016). Krótka Skala Rozwoju Dziecka KSRD. Gdańsk: Wydawnictwo Pracownia Testów Psychologicznych i Pedagogicznych

Chrzanowska, I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Kraków: Impuls

Głodkowska, J. (2012). Konstruowanie umysłowej reprezentacji świata. Diagnoza, możliwości rozwojowe i edukacyjne dzieci z lekką niepełnosprawnością intelektualną w aspekcie stałości i zmienności w pedagogice specjalnej. Kraków: Impuls

Kaczorowska-Bray, K., (2012). Zaburzenia komunikacji językowej w grupie osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: J. J. Błeszyński, K. Kaczorowska-Bray (red.), Diagnoza i terapia logopedyczna osób z niepełnosprawnością intelektualną. Teoretyczne determinanty problemu. Gdańsk: Harmonia Universalis, s. 36-64

Kaczorowska-Bray, K. (2017). Kompetencja i sprawność językowa dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym, umiarkowanym i lekkim. Gdańsk: UG

Kazanowski, Z.(2003). Środowisko rodzinne młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu lekkim. Lublin: UMCS

Kirenko, J., Parchomiuk, M. (2006). Edukacja i rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym. Lublin: Wyd. Akad. WSSP.

Kościelak, R.(1996). Funkcjonowanie psychospołeczne osób niepełnosprawnych umysłowo. Warszawa: WSiP.

Kulesza, E. M. (2004). Rozwój poznawczy dzieci z lekkim i umiarkowanym stopniem upośledzenia umysłowego – diagnoza i wspomaganie. Studia empiryczne. Warszawa: APS

Nęcka, E. (2005). Inteligencja: geneza, struktura, funkcje. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne

Obuchowska, I. (2008). Dzieci upośledzone umysłowo w stopniu lekkim. w: Obuchowska I. (red.), Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa: WSiP

Palak, Z. (2008). Kompetencje pedagoga specjalnego. Aktualne wyzwania teorii i praktyki. Lublin: UMCS

Palak, Z. (2001). Pedagogika specjalna w reformowanym ustroju edukacyjnym. Lublin: UMCS

Pilecka, W. (2004). Psychoruchowy rozwój dzieci o obniżonej sprawności umysłowej. W: W. Pilecka, J. Pilecki (red.). Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obniżonej sprawności umysłowej (s. 9-34). Kraków: AP

Siwek, S. (2007). Upośledzenie umysłowe. W: A. R. Borkowska, Ł. Domańska (red.). Neuropsychologia kliniczna dziecka (s. 56-66). Warszawa: PWN.

Tarkowski, Z. (2003). Zaburzenia mowy dzieci upośledzonych umysłowo. w: T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Logopedia. Pytania i odpowiedzi. t 2 (s. 203-209) . Opole: UO

Tkaczyk, G.(2001). Kształcenie myślenia dzieci w kontekście konwencjonalnych oddziaływań rewalidacyjnych. w: Kosakowski C. (red.). Nauczanie i wychowanie osób lekko upośledzonych umysłowo. Toruń: Akapit

Wątorek, A. (2014). Kompetencja językowa uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną. Kraków: NOMOS

Wieczorek, M., Kuriata, B. (2013). Rozwój psychofizyczny młodzieży z lekką niepełnosprawnością intelektualną w aspekcie asymetrii czynnościowej wybranych zdolności motorycznych. Rozprawy Naukowe . 2013, Vol. 40, (s. 99-105)

Wyczesany, J. (2006). Praca z uczniem z globalnym obniżeniem sprawności intelektualnej. w: M Klaczak, P. Majewicz (red.). Diagnoza i rewalidacja indywidualna dziecka ze specjalnymi potrzebami edykacyjnymi. Kraków: AP

Jankowicz-Szymańska, A., Wojtanowski, W., Chronowski, M., Ridan, T. (2011). Porównanie motoryczności dzieci pełnosprawnych, niesłyszących i niepełnosprawnych intelektualnie w stopniu lekkim. Niepełnosprawność i Rehabilitacja. - R. 11, nr 1 (2011), s. 55—67

Wyczesany, J.(2012). Wybrane aspekty diagnozy i terapii osób niepełnosprawnością intelektualną. w: K. Bobińska, T. Pietras, P Gałecki (red.), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatogeneza, epidemiologia, diagnoza, terapia. Wrocław: Continuo

Zasępa, E. (2017). Osoba z niepełnosprawnością intelektualną. Procesy poznawcze. Kraków: Impuls

Silverman, D. (2008). Prowadzenie badań jakościowych, Warszawa: PWN




DOI: http://dx.doi.org/10.17951/lrp.2021.40.4.275-289
Data publikacji: 2021-12-31 11:13:15
Data złożenia artykułu: 2021-11-16 22:35:45


Statystyki


Widoczność abstraktów - 2979
Pobrania artykułów (od 2020-06-17) - PDF - 2054

Wskaźniki





Prawa autorskie (c) 2021 Magdalena Wójcik

Creative Commons License
Powyższa praca jest udostępniana na lcencji Creative Commons Attribution 4.0 International License.